کتاب تعلیم و تربیت اسلامی

معرفی کتاب تعلیم و تربیت اسلامی

کتاب تعلیم و تربیت اسلامی، اثر ع‍ل‍ی‌ ش‍ری‍ع‍ت‍م‍داری‌؛ از سال ۱۳۵۸ تا 1360 چند بار چاپ شد و اخیرا تمام کتاب مورد تجدیدنظر قرار گرفته که در بخش «ویژگی‌های نظام تربیتی اسلام»، جنبه‌ی الهی تربیت اسلامی و در بحث راجع به ابعاد شخصیت انسان، بعد معنوی یا الهی شخصیت آدمی افزوده شده است. در بخش «هدف‌ها»، تغییراتی در تربیت ذکر هدف‌ها به عمل آمدند. در قسمت «روش‌های تربیتی اسلام»، دعا و نیایش به عنوان یکی از روش‌های اساسی تربیتی مطرح شده‌اند و نکته‌هایی در زمینه‌ی تلفیق عقل و ایمان به آن اضافه شده‌اند.
در بحث راجع به تعلیم و تربیت اسلامی توجه به این حقیقت ضروری است که اسلام به عنوان یک نظام، در هر زمینه جنبه‌ی تربیتی دارد. اصول اعتقادی مکتب اسلام، یعنی توحید، نبوت، معاد، امامت و عدل، همه نقش تربیتی دارند. قرآن مجید از لحاظ تربیتی در معنای وسیع بهترین و کامل‌ترین کتاب تربیتی برای انسان است.

گزیده کتاب تعلیم و تربیت اسلامی

دو ویژگی اساسی انسان
از ویژگی‌های عمدۀ انسان آگاهی او از رفتار خودش و برخورداری وی از نیروی تفکر است. انسان می‌تواند از رفتار خودش آگاه باشد و در برخورد به مسائل و امور مختلف از نیروی تفکر خودش استفاده کند. باید توجه داشت که انسان همیشه از آنچه انجام می‌دهد آگاه نیست. به سخن دیگر، گاهی انسان عملی را انجام می‌دهد؛ اما از انگیزۀ رفتار خودش با هدف آن رفتار آگاه نیست.
انسان پیوسته از نیروی تفکر در برخورد به مسائل استفاده نمی‌کند. گاهی وی به جای تفکر، به تقلید یا عمل کورکورانه یا فعالیت نسنجیده دست می‌زند. همان طور که می‌دانیم، رفتار انسان متنوع است. گاهی رفتار انسان به صورت واکنش‌های انعکاسی ظاهر می‌شود. زمانی رفتار انسان نتیجۀ رشد و تکامل اوست. در مواردی هم رفتار او آموختنی است.
در زمینۀ اجتماعی نیز رفتار انسان شکلی خاص دارد. آنچه انسان از جمع می‌آموزد به صورت‌های گوناگون در رفتار او منعکس می‌شود. سخن گفتن، سازگاری اجتماعی، همکاری با دیگران، توافق، مخالفت و تشابه و مانند این‌ها شکل اجتماعی رفتار انسان را تشکیل می‌دهند.. .