کتاب اختلاس (بررسی فقهی و حقوقی) تألیف احمد رمضانی میباشد و در انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به چاپ رسیده است.
اختلاس عبارت است از این که مستخدم دولت با سوءنیت، اموال دولت یا اشخاصی را که به حکم وظیفه در اختیار وی قرار داشته، به نفع خود یا دیگری تصاحب کند. اختلاس در فقه با اختلاس در قانون مغایرت دارد.
البته میان اختلاس در قانون و اختلاس در فقه، وجوه تشابهی نیز از جهت نوع مجازات و تصاحب مال دیگری وجود دارد و اختلاس در قانون از جهت تعزیری بودن جرم میتواند مبنای فقهی داشته باشد، اما از نظر دیگر ارکان تشکیلدهنده جرم با اختلاس در فقه تفاوت ماهوی دارد.
کتاب اختلاس (بررسی فقهی و حقوقی) اثری کمنظیر در بررسی فقهی و حقوقی جرم اختلاس است، از آنجا که این جرم بخش قابلتوجهی از پروندههای کیفری را به خود اختصاص داده است و در اینباره سؤالات و شبهات اساسی در خصوص زوایا و قلمرو جرم اختلاس وجود دارد، لذا روشن نمودن زوایای مبهم این جرم و پاسخگویی به شبهات موجود، میتواند گام مؤثری در آگاهی بخشیدن به قضات و وکلاء و سایرین باشد.
اختلاس در فقه اسلامی، نوعی از سرقت است که مستوجب حد نیست، لیکن آنچه فقها در این زمینه مورد بحث قرار دادهاند، سرقت از بیتالمال، سرقت از زکات و خمس و غیره است که آیا در چنین مواردی قطع ید هست یا خیر؟ اما روشن نیست که منظور از سارقین بیتالمال چه کسانی هستند؟
آیا مراد افرادی میباشند که اموال بیتالمال را در اختیار آنها قرار داده شده و آنها خیانت در امانت میکند یا اینکه مراد هر کسی است که از بیتالمال و اموال عمومی، سرقت میکند، چه کارمند حکومت باشد و چه در استخدام حکومت نباشد.