کتاب قصه یلدا (جلد پانزدهم) پانزدهمین جلد از مجموعه «فرهنگ قصهشناسی یلدا» اثر علی خانجانی است که در انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده است و شامل 470 روایت داستانی است.
مجموعهی ۱۶ جلدی «فرهنگ قصهشناسی یلدا» اثر علی خانجانی با معرفی ۸ هزار روایت شفاهی به ثبت رسیده از قصههای ایرانی، از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است. این مجموعه حاصل تلاش پنج ساله ۷۰ نفر از کارشناسان، پژوهشگران و ویراستاران است. در این مجموعه بیش از ۸ هزار روایت از قصههای شفاهی مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است و به جرأت میتوان گفت که تقریباً تمامی قصهها و افسانههای اقوام ساکن در ایران زمین پس از بررسی ۲۲۲ منبع مختلف در این مجموعه گردآوری شده است.
همچنین؛ این مجموعه علاوه بر معرفی راویان، نویسندگان و گردآورندگان قصهها و افسانههای ایرانی و درج خلاصه روایتهای جمعآوری شده، اطلاعات ارزشمندی درباره بنمایهی هر قصه، پیامهای اصلی و فرعی قصهها، شخصیتهای انسانی و غیرانسانی موجود در هر قصه را عنوان میکند. یافتههای دیگر پژوهشی شامل دعاها، سوگندها، نفرینها و دشنامها از دیگر مواردی است که در این مجموعه به مخاطب ارائه میشود و میتواند زمینهساز بسیاری از فعالیتهای تحقیقی و رفتارشناسی اقوام و جوامع بر اساس قصهها و افسانههای هر دیار باشد.
اولیای تربیتی اعم از والدین، معلمان، مربیان و تمامی علاقهمندان به قصهگویی مخاطب این مجموعهاند و افراد به راحتی میتوانند قصههای مورد نظر خود را با توجه به بخش پند و اندرزهای الفبایی شده و موجود در «پندستان» این مجموعه خیلی سریع شناسایی کنند و مسیر کوتاهتری برای دسترسی به قصههای مورد نظر خود و شنوندگانشان داشته باشند.
پادشاهی شرط ازدواج دخترش را سه دروغی میگذارد که نه کسی شنیده و نه کسی دیده است. کسی نمیتواند چنین دروغی بگوید جز یک خارکش. پادشاه میبیند چارهای ندارد در طویله حجله میبندند و دختر را برای خارکش عقد میکند. یک روز پادشاه و همراهانش به شکار میروند. خارکش هم میرود و شروع به زدن نی میکند. هر چه شکار هست، دور او جمع میشود. پادشاه از او شکاری میخواهد. خارکش میگوید به شرطی که کلهی شکار برای من باشد. پادشاه قبول میکند.
آن ها لشها را میبرند و کلهها را به خارکش میدهند، اما وقتی لشها را میپزند، میبینند تلخ است. خارکش کله را بار میگذارد و میدهد زنش برای پادشاه ببرد. پادشاه میخورد و میبیند خیلی خوشمزه است. او دستور میدهد کل و همسرش را از طویله به قصر بیاورند. رمالها رمل میاندازند و میبینند کل جانشین پادشاه میشود. پادشاه میگوید: اگر خدا بخواهد هیچکس نمیتواند جلویش را بگیرد.