کتاب شرح منطقالطیر "رازها و مخاطرات وادی سیر"، اثر سید محمدجواد وزیریفرد توسط انتشارات رسم وفا منتشر شده است.
همهی انسانها بر اساس فطرت کمالطلب و خدا خواهشان به دنبال راههایی برای رسیدن به قرب پروردگار هستند، اما عدهی بسیار کمی از آنها به مراتب بالای این قرب میرسند. شناخت موانع سیر الیالله از مهمترین نیازهای کسانی است که قصد این سفر معنوی را دارند. شیخ فریدالدین عطار نیشابوری که عارفی کامل بوده است در کتاب منطقالطیر، این موانع را از زبان مرغان بیان کرده است.
کتاب شرح منطقالطیر "رازها و مخاطرات وادی سیر"، این کتاب پیادهشدهی درسگفتارهای استاد حجتالاسلام وزیری فرد، در شرح رسالهی منثور آیتالله سـعادتپرور از منطق الطیر عطار است. عطار نیشابوری در مجموعه منطقالطیر در قالب شعر سعی کرده به بعضی از این آسیبها اشاره کند. مرحوم حضرت آیتالله سعادتپرور این بیانات تمثیلگونه مرحوم عطار را در قالب نثر در آورده بودند و در جلسات معنوی عنایت ویژهای به آن داشتند.
کتاب شرح منطق الطیر تبیین و شرح بیانات نورانی این بزرگان است که به آسیبشناسی موانع سیر و سلوک در مسیر سلوک الیالله میپردازد و در ضمن آن، معارفی عمیق از دریای نورانی کلمات اهل بیت علیهالسلام تبیین میشود. مطالعه این کتاب را به پژوهشگران زبان و ادبیات فارسی پیشنهاد میکنیم.
مقایسه مجاز با حقیقت و راهکار اجتناب از آن
مرغی دیگر گفت: مرا از دنیا جز نامرادی چیزی حاصل نگشت. عمر گرانمایهام در غم و اندوه به سر آمد. لایزال حیران و پریشانم، بدین جهت درویشی را اختیار نموده، اگر مرا در این سفر، نقدی جز غم بودی، دل خرم گشتمی و راه بپیمودمی.
لیک چون دل نیست پُر خون، چون کنم
با تـو گفتـم حـال اکنـون، چون کنـم؟!
از حیلههای شیطان، این است که وضع موجود و دنیای انسان را با وضع مطلوب و آرمانیاش مقایسه میکند؛ به عبارتی عالم مجاز را با عالم حقیقت قیاس میکند؛ شیطان با قیاس کردن، خودش را بدبخت کرد و با القای باطل به انسان، میخواهد او را به سرنوشت خود دچار کند. آنچه در عالم مجاز هست، از غم و شادی و... قابل قیاس با عالم حقایق نیست. بلکه در عالم مجاز، خیلی چیزها برعکس است؛ به طوری که دارایی افراد بر اساس صلاحیتهایشان نیست و برخی چیزهایی دارند که شایسته آن نیستند و برخی که شایستهاند از برخورداری آن چیزها محروماند.
در عالم مجاز، پیغمبران با آن که اشرف مخلوقات زمان خود هستند، گرسنه میشوند؛ چنان که گفتهاند در فاصله رکن و مقام که پانزده یا شانزده متر است، تعداد زیادی از پیامبران دفناند و از میان آنها هفتاد نفر با شکم گرسنه از دنیا رفتهاند که گرسنگی بعضی به سبب نداری و بعضی دیگر به سبب زهدشان بود.
وقتی زندگی اولیا خدا را میبینیم، متوجه میشویم که آنها همواره زندگی درخور مقام و جایگاه خویش نداشتند.
بنابراین، عالم مجاز با عالم حقیقت مقایسه شدنی نیست؛ به عبارت دیگر، اگر کسی اینجا گرسنه است، به این معنا نیست که در عالم حقیقت هم همینگونه است؛ بلکه صورتها متفاوت است؛ یعنی صورت گرسنگی در اینجا در عالم حقیقت به صورت دارایی جلوه میکند. از آقای مرندی نقل شده که پس از دیداری که با علامه طباطبایی داشت، فرمود: این آقا در این دنیا بینظیر است، اما در پرداخت کرایه خانه درمانده است.. .