کتاب کارگاه ترجمه متون دینی pdf

معرفی کتاب کارگاه ترجمه متون دینی

کتاب کارگاه ترجمه متون دینی، اثر سیدعلاء نقی‌زاده و رقیه رستم پورملکی؛ ضمن پرداختن به ترجمه متون دینی، تلاش شده تا با ایجاد تمرین‌های هدفمند و ارائه کارگاه‌های تطبیقی، دانش پژوه، گام به گام به سوی درک و فهم صحیح مطالب رهنمون شود.

به منظور هماهنگ بودن فرایند آموزش برای طلاب علوم دینی، تلاش شد تا میان سرفصل‌های کتاب و مطالب کتب نحوی، نوعی پیوستگی و انسجام وجود داشته باشد. بر این اساس هدف کتاب حاضر، تعلیم نحوه ترجمه مهم‌ترین مباحث نحوی و تطبیق آن در متون گوناگون است. لذا می‌توان هدف کلی این اثر را «تقویت درک مطلب دانش‌پژوه در فهم متون دینی، به ویژه متون فقهی، کلامی، احکام و اندیشه اسلامی، با استفاده از مهارت ترجمه» عنوان کرد.

اهداف فرعی کتاب را نیز می‌توان چنین بیان کرد: آشنایی با معانی مختلف حروف مشبهة بالفعل، ما ولای شبیه لیس ولای نفی جنس، افعال ناقصه، افعال مقاربه، اسلوب‌های مدح و ذم، تعجب، قسم، شرط، استثنا، معانی مختلف حروف عربی، مفعولات، افعال لازم و متعدی، جملات دو مفعولی و سه مفعولی، حال و تمییز، ترکیب‌ها و ساختارهای عربی، اسامی نکره و معرفه و برخی واژه‌های خاص، ضمایر متصل و منفصل و قواعد ارجاع ضمایر، اسامی اشاره و موصول، تعابیر و اصطلاحات عربی، بیانگرهای ساختار متن و معادل‌های آن‌ها در زبان فارسی، هم‌چنین ترجمه جملات بلند عربی و تقدیم و تأخیر جمله‌ها در ترجمه.

گزیده کتاب کارگاه ترجمه متون دینی

نکاتی در مورد ترجمه لای نفی جنس و ما و لای شبیه به لیس

لای نفی جنس در کلامی به کار می‌رود که قصد گوینده، نفی فراگیر همه مصادیق آن جنس باشد. اسم لای نفی جنس نیز از این‌رو نکره است که بر استغراق همه افراد جنس در نفی، دلالت کند. وقتی گفته می‌شود: «(لا) رجل فی الدار»، وجود جنس مرد از خانه نفی می‌شود. بدین‌سان، در ادامه کلام نمی‌توان گفت: «بل رجلان». اگر بخواهند برایش استدراکی بیاورند، باید عبارت را با ذکر توضیحی از غیر جنس نفی شده همراه کنند؛ برای نمونه، در مثال مزبور، بعد از «(لا) رجل فی الدار» نمی‌توان گفت: «بل رجلان»؛ اما می‌شود گفت «بل امرأة».

(لا)ی نفی جنس و (لا)ی شبیه به لیس در عملکرد و در معنا با یکدیگر تمایزهایی دارند؛ از جمله اسم (لا)ی نفی جنس مبنی برفتح است؛ اما اسم (لا)ی شبیه به لیس حتما باید مرفوع باشد. هم‌چنین برخلاف لای نفی جنس، بعد از لای شبیه به لیس در مقام استدراک، می‌توان از جنس همان امریا شیء نفی‌شده توضیحی آورد؛ مثلا اگر بگویند «(لا) رجل فی الدار بل رجلان»، یعنی تنها یک مرد در خانه نیست، ولیکن دو مرد هست.

لازم است برای تمایز (لا)ی نفی جنس با دیگر اقسام (لا)ی نفی، در ترجمه آن‌ها از الفاظی بهره جست که این تمایز را نمایان کند؛ مثلا می‌توان در ترجمه (لا)ی نفی جنس، بسته به مورد، از «هیچ»، «هرگز» و مانند آن بهره جست که در زبان فارسی بر نفی‌جنس دلالت می‌کنند.