مبانی تحول و تعالی در اندیشه اسلامی

معرفی کتاب مبانی تحول در اندیشه نظامی

کتاب مبانی تحول در اندیشه نظامی، اثر رضا جلیلی، حسین عیسایی و رضا مقیسه؛ در هفت فصل به نگارش درآمده و به موضوعات و عناوینی نظیر؛ «چیستی تحول، تحوّل در هستی، تحوّل در انسان، تحوّل اجتماعی، تحوّل و تکامل تاریخی، تحوّل سازمانی، الزامات تحوّل عمومی» و غیره پرداخته که به بررسی و تحلیل آن‌ها می‌پردازد.

گزیده کتاب مبانی تحول در اندیشه نظامی

فصل دوم: تحوّل در هستی
در دیدگاه عارفان و حکیمان الهی، عالم، یک واحد حرکت، سیلان، جنبش و جهش است. جهان در سیلان و جولان است. سرشت و تار و پود طبیعت در تبدل و جنبش و دگرگونی است و یک آن آرام ندارد و هیچ چیز ساکن و ثابت نیست.
أَلا إِلَی اللَه تَصیرُ الْأُمُورُ: هشدار که همه کارها به خدا باز می‌گردد.
چرخ بی‌آرام را اندر جهان آرام نیست
عرصه عالم به ما پیداست ما پیدا به دوست
جمله ذرات جهان را رو بدان سوی نکوست
همه چیز پویاست و ما چیز ایستایی در جهان نداریم؛ و زیبا آن که در عین جوش و خروش درونی عالم، شاهد آرام بیرونی آن هستیم: وَ تَرَی الْجِبالَ تَحْسَابُها جامدَةً وَ هی تَمُرُ مَرَ السَحاب: و کوه‌ها را می‌بینی و می‌پنداری که آن‌ها بی‌حرکت‌اند و حال آن که آنها ابر آسا در حرکت‌اند.
حسن تو جهان بگرفت، ای جسم جهان را جان
افکند می عشقت، در خم فلک غلغل
برای هر موجودی از موجودات این جهان، حرکت و تحوّلی اس ذاتی و در واقع به تعبیر صدرای شیرا ی «عبادتی است فطری.»
ذره ذره جهان، هر لحظه در حدوث است و دم به دم دنیا نو می‌شود و زمان همچون ظرفی نیست که حوادث را در آن ریخته باشند. جهان هم نایستاده است تا زمان بر او بگذرد، بلکه جهان می‌رود و با رفتنش زمان را می‌زاید و لذا زمان، مستقل از ماده وجود ندارد. مولوی چه زیبا در این باب می‌گوید:.. .