کتاب سرمایه اجتماعی آنلاین- بیگانگی و اندوختگی، نوشته ی کریستین فوچر می باشد که در آن، تاثیرات اینترنت و رسانه های اجتماعی را بر جامعه مورد مطالعه قرار داده است که نشان می دهد، ساختار های قدرت، سرمایه داری دیجیتال، ایدئولوژی و مبارزات اجتماعی، چگونه توسط رسانه های دیجیتال شکل می گیرند.
در این کتاب، به تفکر و تفسیر در زمینه سرمایه اجتماعی آنلاین می پردازیم. می توان گفت، سرمایه اجتماعی همان ساختار شبکه های اجتماعی است که دارای بعد اضافه شده در سیستم ساختاری شبکه های دیجیتال است. تعریف فوق، بدان معنا نیست که امکانات شبکه های دیجیتال، امکان همپوشانی قابل توجهی بین دو نوع سرمایه اجتماعی را نمی دهد، بلکه به این معنا است که شبکه های دیجیتالی که بر روی آنها تعامل اجتماعی بیشتری صورت می گیرد، فرصت ها و مشکلاتی منحصربه فرد را نشان می دهند.
در ماه مه سال ۲۰۱۶، مقاله ای توسط روزنامه واشنگتن پست در خصوص خودشیفتگی یک دختر نوجوان ۱۳ ساله منتشر شد. توصیف رفتار او در هنگام استفاده از اینستاگرام قابل توجه بود؛ زیرا او با وجود ۶۰۴ دنبال کننده، تنها ۲۵ عکس در صفحه خود منتشر کرده بود و بیشتر آنچه را ارسال می کرد، پس از چند روز به دلایلی مانند عدم لایک کافی یا بی کیفیت بودن تصاویر، حذف می کرد.
آن چیزی که در چنین رفتارهایی، توجه را جلب می کند، این است که چگونه این رفتار، توسط لایک و تأیید کاربران دیگر، شاخص گذاری می شود. به نظر می رسد که تصور تعداد لایک های بیشتر، به عنوان یک محرک قوی برای حذف یا نگهداشتن یک محتوا قلمداد می شود؛ درست مانند یک شرکت خودرو سازی که اگر یکی از محصولاتش به فروش کافی نرسد، ممکن است آن را از تولید خارج کند و کالای دیگری تولید شود. به نظر می رسد برای کاربران جوان تر، اثبات ارزش اجتماعی شان در رسانه های اجتماعی، با هدف دستیابی به تعداد قابل توجهی از دنبال کنندگان و لایک ها است. برخی ممکن است برای رسیدن به این هدف، به حد افراط و تفریط برسند و همچنین از ابزارهای مختلفی برای تقویت تصاویر و پست هایشان استفاده کنند.
این عادی شدن رقابت اجتماعی در فضای آنلاین با ذخیره سازی لایک که ثمره آن محبوبیت است، ارتباط دارد. مارکس فهمید تا زمانی که از انسان ها به عنوان ابزاری برای تولید، فرد گرایی و رقابت با انگیزه کسب سود استفاده می شود، بیگانگی و استثمار در جامعه نیز ادامه خواهد یافت و انسان ها در عین بیگانگی، در یک محیط رقابتی و منعطف، با اقتصاد سازگار می شوند. این شکل از بیگانگی از یک دیدگاه ایدئولوژیکی متمایز ظهور کرده است که طبق آن، فرد گرایی سرمایه داری را تضعیف می کند. از این رو، به منظور دستیابی و حفظ این شکل از استقلال فردی سرمایه داری، روابط اجتماعی به سمت کالایی شدن انسان ها سوق پیدا کرده است. این نگرانی از خودشیفتگی انسان ها در فضای آنلاین توسط برخی از اعضای مکتب فرانکفورت (مانند آدورنو و هورکهایمر) و زمینه های روان کاوی فروید مطرح شده است.