کتاب مجموعه مقالات همایش اجتهاد در دوره معاصر به همت دانشگاه مذاهب اسلامی چاپ و روانه بازار نشر شده است. در ابتدای این مجموعه، سخن نخست به قلم حجتالاسلام و المسلمین عبدالکریم بیآزارشیرازی، دبیر علمی همایش آمده و مقاله «اجتهاد شورایی و تخصصی» نوشته آیتالله هاشمیرفسنجانی، نخستین مقاله چاپشده در این مجموعه است. مقالههای اجتهاد در قرآن به قلم آیتالله واعظزاده، اجتهاد و نواندیشی به قلم آیتالله تسخیری، اجتهاد و مراحل تاریخی آن نوشته نذیراحمد سلامی از جمله مقالات منتشر شده در این مجموعه هستند.
همایش ملی اجتهاد در دوره معاصر به همت دانشگاه مذاهب اسلامی و با هدف همبستگی و وحدت مذاهب اسلامی برگزار شده است. اجتهاد در ادوار مختلف تاریخ اسلام، تاثیر زمان و مکان در اجتهاد، نقش اجتهادی در فقه، انسداد باب اجتهاد، شرایط اجتهاد و تقلید، تصریح و تخطئه در اجتهاد از جمله محورهای این همایش بوده است. این همایش یک روزه با حضور اندیشمندان حوزوی و دانشگاهی شیعه و اهلسنت در سال 1387 برگزار شده است.
مساله تقلید عبارت است از عمل به رأی دیگری و در تحریرالوسیله امام خمینی آمده است عملی که مستند باشد به فقیه معین. واژه تقلید در فقه اسلامی متأسفانه عنوان مشترکی است که خیلیها را به اشتباه انداخته است با تقلیدی که قرآن آن را مذمت کرده است، یعنی تقلید کورکورانه از پدر و مادر و عوام، عدهای میگویند اگر تقلید بد است، پس چرا ما باید تقلید کنیم، اما این تقلید با تقلید کورکورانه متفاوت است.
تقلید در فقه عبارت است از تطبیق عمل فردی که نمیتواند اجتهاد کند و اطلاعی از تکالیف خودش ندارد، با عمل مجتهد متخصص و این مسأله هم دلیل شرعی دارد که آیه نفر و آیه فاسئلوا اهل الذکر از ادله این امر میباشد.