معرفی کتاب تمدن نوین اسلامی
کتاب تمدن نوین اسلامی نوشته علی‌اصغر رجبی است. این کتاب به تاریخ تمدن اسلام می‌پردازد و سعی دارد از جنبه‌های مختلف آن را بررسی کند و اطلاعات دقیقی در اختیار مخاطبان علاقه‌مند و متخصص قرار دهد.
با توجه به ماهیت تکاملی اسلام، قانونمندی تمدن اسلامی و روند پرشتاب بیداری اسلامی از سویی، و ناتوانی تمدن غرب از سوی دیگر، اندیشه احیای تمدن اسلامی، بار دیگر جوانه زده و انتظارات اسلامی نسبت به آن عینیت یافته است؛ لذا بررسی علل اعتلا و انحطاط و راه های جدید تمدن اسلامی، از دیرباز همواره در اندیشه متفکران دلسوز جاری و مطرح بوده و راه کارهای مختلفی نیز ارائه شده است.
گزیده کتاب تمدن نوین اسلامی
معنای لغوی واژهٔ «تمدن»
تعریف از مفاهیمی همچون تمدن و فرهنگ در نزد اندیشمندان، آن‌قدر متنوع و متعدد است که امکان بیان همهٔ تعریف‌ها و قضاوت میان آن‌ها را ناممکن می‌سازد. از همین رو، شاید بهتر باشد به جای تعریف دقیق و شفاف از دو مفهوم «فرهنگ» و «تمدن» و ارزیابی آن‌ها، به دنبال تعریفی عمومی و بیان ویژگی‌هایی از آن مفاهیم باشیم که بتواند اجمالاً تلقی ما از این اصطلاحات را روشن سازد و معنای واژگان را به مخاطبان بفهماند.
تعاریف متعددی از «تمدن» به معنای هستی‌شناختی آن ارائه شده که هر یک، در واقع بر وجهی خاص و کارکردی ویژه از تمدن تأکید دارد. قطعاً تعریفی کامل، جامع و مطلق از تمدن وجود ندارد. دانشمندان قدیم و جدید هر یک بر اساس طرز تلقی و رویکرد خاص خود به موضوع تمدن، تعریفی به دست داده و بر اساس آن وجه مورد نظر خود به موضوع پرداخته‌اند.
واژهٔ «تمدن» معانی گوناگونی دارد، اما اصلی‌ترین معنایی که محققان بر آن اتفاق نظر دارند، شهرنشین شدن و اقامت در شهر است. از دیدگاه واژه‌شناسان عرب، واژهٔ «مدینه» از «مدن بالمکان و مدوناً» به معنای «اقامت» است و ظاهراً شهر را از آن رو «مدینه» گویند که مردم در آن اقامت دارند. اما بعضی مدینه را از «دان یدین» دانسته و میم آن را زاید گرفته‌اند (ابن‌منظور، ۱۴۱۴ ق، ۱۳: ۴۰۲؛ فراهیدی، ۱۴۰۹ ق، ۸: ۵۳؛ قرشی، ۱۳۷۱، ۶: ۲۴۴).
«تمدن» در لغت، عکس بداوت (بادیه‌نشینی) است. معادل آن در عربی «حضاره» (ابراهیم مصطفی، ۱۴۱۰ ق: ۸۵۹) و به معنای اقامت در شهر است (ابن‌منظور، ۱۴۱۴ ق، ۲: ۱۰۳). این کلمه در حقیقت عربی است و از ریشهٔ «مدن» و «مدینه» اشتقاق یافته است (عاملی، ۱۳۷۸: ۲۶۴). و در زبان و ادب فارسی به جای واژهٔ انگلیسی «Civilization» به کار می‌رود، که خود برگرفته از واژهٔ لاتینی ۵«Civitsa» به معنای ملت است (تساوایوکیچی، ۱۳۷۹: ۱۲۰). بنابراین در فرهنگ‌های لغت، «تمدن» در برابر زندگی بربرهای وحشی که فاقد زندگی شهرنشینی‌اند، به کار برده می‌شود.
