کتاب پیرنگهای بینیرنگ: نقدنامه آثار نادر ابراهیمی به قلم فاطمه جنتیراد در انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به چاپ رسیده است.
کتاب پیرنگهای بینیرنگ، نقد و تحلیلی است بر آثار داستانی نادر ابراهیمی با رویکردی جامعهشناختی و شاید نخستین کوششی باشد که به صورت مستقل در باب نادر ابراهیمی و بررسی آثار وی سامان یافته است.
نقد اجتماعی به تحلیل محتوای اثرا ادبی و رابطۀ آن با جامعه، همچنین میزان تأثیرپذیری نویسنده از محیط اجتماعی خود میپردازد. بحث اصلی نقد اجتماعی اساساً بازتاب مقولات مختلف اجتماعی و بعضاً سیاسی در آثار ادبی است. از این دیدگاه اثر ادبی میزانی است بر سنجش تعهد نویسنده به جامعۀ خود.
در این کتاب تلاش نگارنده بر آن بوده است آثار داستانی نادر ابراهیمی را از دیدگاه نقد اجتماعی بررسی کند و یک نمای کلی از بازتاب وقایع اجتماعی در آثار این نویسنده را برای مخاطب جوان بازنماید. بررسی آثار ابراهیمی نشان میدهد که وی به عنوان یک نویسندۀ متعهد، اجتماعی و مردمی، هیچگاه به جامعه و مردم و اتفاقات اجتماعی اطراف خود بیاعتنا نبوده و همواره اجتماع و وقایع آن یکی از نقشهای اصلی را در آثار وی به عهده داشتند. نادر ابراهیمی به عنوان یک شخصیت فعال و فرهیخته معمولاً در جریان حوادث مختلف جامعه بوده و دیدگاهی موازی با آرمانها و مقاصد غالب جامعه داشته است.
کتاب پیرنگهای بینیرنگ در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول به کلیاتی در باب زندگی و معرفی آثار ابراهیمی در حوزههای مختلف داستانی و غیر داستانی همچون نمایشنامهها, فیلمنامهها, مقالهها و آثاری که برای کودکان و نوجوانان به رشتۀ تحریر درآمده پرداخته شده است. در فصل دوم آسیبهای اجتماعی در آثار نادر ابراهیمی کاویده شده است.
در فصل سوم واقعیتهای همچون شهر, زمین و تفاوتهای طبقاتی و در فصل چهارم بازتاب وقایع اجتماعی, سیاسی همچون مبارزۀ سیاسی, مسئلۀ حاکمیت و حوادث اجتماعی, همچنین قهرمان و پایگاه اجتماعی و باورها و عقاید عامیانه بررسی و تحلیل شده است.
دردهای اجتماعی وطن، درونمایه عمده آثار نادر ابراهیمی است؛ بعد از این موضوع مهمترین مضامین آثار او مسائل انسانشناسانه و مقولههایی چون عشق، اخلاق و ایمان است.
از ویژگیهای آثار ابراهیمی حضور پررنگ نویسنده در آثارش میباشد؛ ابراهیمی با این حضور پررنگ نقش خود را اثبات میکند و بدینوسیله اندیشهها و عقاید سیاسی و اجتماعیاش را هرجا که مجال مییابد، از زبان قهرمانهای داستان با گفتوگو بین شخصیتها به مخاطب انتقال میدهد.