کتاب رویکردی بر ضرورت آموزش سلول درمانی در علوم پزشکی نوشته علی گلچین و جمعی از نویسندگان است و انتشارات ایلکآی به چاپ رسانده است.
کشورهای مختلف دنیا متناسب با نیازهای جمعیتی، فرهنگی و پتانسیل های اختصاصی اقدام به تدوین برنامه های درسی و بروزرسانی آنها می کنند. در دنیای کنونی که رشد علم با سرعت خیره کننده ای قابل مشاهده است بروزرسانی برنامه های درسی امری مهم و ارزشمند است. با اینحال بروزرسانی برنامه های درسی برای رشته هایی که با بخش بهداشت و سلامت مردم در ارتباط هستند اهمیتی افزونتر دارد.
پزشکی بازساختی و سلول درمانی از علوم نوظهور و پیش رونده ای هستند که روز به روز بر اهمیت و تأثیری که بر حیات بشر در درمان بیماریهای مختلف می توانند داشتهباشند تأکید بیشتری میشود. از اینرو طبیعی است ارگانها و دانشگاههای فعال در زمینه آموزش علوم پزشکی در یافتن مسیرهایی بمنظور بهرهمندی از مزایا و کاربردهای این حوزه کوشا باشند.
در این راستا و برحسب وظیفهای که بعنوان یک معلم بر عهده دارم تلاش کردم کتاب حاضر را با هدف ارائه بینشی تأکیدکننده بر اهمیت حوزه پزشکی بازساختی و سلول درمانی در برنامه های درسی آموزش علوم پزشکی با تمرکز بیشتر بر مقاطع و دوره های رشته پزشکی گردآوری و تألیف نمایم.
این کتاب مشتمل بر چهار فصل است که ضمن ارائه چالشها و راه حلهای مربوطه به خلاء موجود در آموزش دانشجویان و رزیدنتهای پزشکی، بر بازار جهانی رو به رشد حوزه فناوری های مرتبط با پزشکی بازساختی و زیرشاخه های آن تأکید می نماید، و در ادامه نمونه هایی از برنامه های درسی مرتبط با پزشکی بازساختی و سلول درمانی را جهت الگویی برای مسیر آموزشی در این حوزه معرفی می کند.
پزشکی بازساختی ( Regenerative medicine ) یا طب ترمیمی شاخهای از علم نوین پزشکی است که هدف نهایی آن ترمیم و احیاء بافت یا اندام آسیب دیده یا از دست رفته میباشد که با توجه به نوع رویکرد و روش درمانی از انواع روشهای سلول درمانی، ژن درمانی، مهندسی بافت،
استفاده از مولکولهای کوچک، استفاده از پروتئینهای نوترکیب و عوامل رشد جهت نائل آمدن به این درمان استفاده میشود.
هدف از این شاخه علمی یافتن درمان برای بیماریهایی است که زمانی غیرقابل معالجه یا بسیار هزینه بر بوده اند و نویدبخش درمان بیماریهایی مانند سرطان، آلزایمر، پارکینسون، دیابت، بیماریهای قلبی، نارسایی کلیوی، پوکی استخوان و آسیب طناب نخاعی است.
بنابر برخی پیشبینیها این شاخه از علم درآینده ای نزدیک صنعت پزشکی را دگرگون خواهد کرد و طی آن از سلولهای سالم یا مهندسی شده و همچنین محصولات مبتنی بر ژن-سلول-بافت به منظور ارائه عملکرد فیزیولوژیک و درمانی جهت بازسازی عملکرد سلولها یا بافتهای بیمار و ناکارآمد و یا جبران مسیرهای پاتولوژیک استفاده میشود. طبیعتاً این تعاریف با پیشرفت تکنولوژی و ظهور ایدههای نوین در طراحی محصولات کارآمد، استفاده از سلولها و مشتقات آن در درمان بیماریها روند تکمیلی خود را طی خواهند کرد. اما آنچه مهم است ماهیت متفاوت این درمانها یعنی اشتقاق آنها از محصولات بیولوژیک زنده است.
تا به امروز، سلولهای بنیادی (خونساز و مزانشیمی)، سلولهای سیستم ایمنی ( CAR-T سل تراپی، سلولهای کشنده طبیعی، دندریتیک، لنفوسیت)، سلولهای پوستی (کراتینوسیت، ملانوسیت، فیبروبلاست)، پلاکتها و انواع سازههای بافتی دسلولار شده و مهندسی شده و همچنین ابداع تکنیکهای مختلف در جهت رشد صنعتی این علم در جهان صورت گرفته است به گونهای که تخمین زده می شود اندازه بازار جهانی آن از ۱9.9 میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به 5۰.55 میلیارد دلار در سال ۲۰۲5 افزایش یابد.