کتاب شذرات المعارف در باب کلامات گهربار ﻋﺎرف ﻋﻼﻣﻪ، ﻓﻘﻴﻪ ﻓَﻄﻦ، ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻣﺠﺪد، ﺷﻤﺲ ﮔﻤﻨﺎم ﻣﻮﻻﻧﺎی راﺣﻞ اﻣﺖ،ﺣﺠﺖ اﻟﺤﻖ آﻳﺖ اﷲ اﻟﻌﻈﻤﻲ ﻣﻴﺮزا ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺷﺎه آﺑﺎدی(ﻃﺎب ﺛﺮاه) به توضیح و تقریر آیتالله نورالله شاهآبادی و منتشر شده توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی میباشد.
ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻤﺘﺎز ﺣﻀﺮت ﺷﺎه آﺑﺎدی(ره)، ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ را ﺑﺮ ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ و ﺳﻠﻮک ﺣﻀﺮت اﻣﺎم(س) ﻧﻬﺎده اﺳﺖ؛ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺷﺨﺼﻴﺖ آن دو ﺑﺰرﮔﻮار، ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪوﺿﻮح ﺗﻤﺎم، رﮔﻪﻫﺎ و ردﭘﺎی آراء و اﺧﻼق، ﺧﺼﺎﺋﻞ و ﺧﺼﺎﺋﺺ ﻋﻠﻤﻲ و ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ اﺳﺘﺎد را در وﺟﻮد ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد؛ اﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ و ﺗﺄﺛﺮ، در ﺳﺎﺣﺖ ﻋﺮﻓﺎن، ﻓﻘﻪ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻴﺎت، اﺧﻼق ﻣﺒﺎرزاﺗﻲ، ﺑﺎرزﺗﺮ و ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺗﺮ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ.
کتاب ﺷـﺬرات اﻟﻤﻌـﺎرف ﺣﺎوی ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻓﻜﺮی ﻣﺮﺣﻮم ﺷﺎهآﺑﺎدی در ﺣﻮزه ﻋﺮﻓﺎن، ﻓﻘﻪ، ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻛﻼم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺤرﻳﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪﻃﻮری ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ آن را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﺷﺎﻳﺴﺘﻪای ﺑﺮای ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺟﻮاﻧﺐ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﻜﺮی و ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ اﺳﺘﺎد داﻧﺴﺖ.
1_ﺷﻔﺎﻋﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ از ﻣﻌﻨﺎی اﺟﻤﺎﻟﻲ آن ﻛﻪ از اﺟﺘﻤﺎع درک ﻛﺮدهاﻳﻢ ﭘﻴﺪاﺳﺖ، از اﻣﻮری اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮای رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪ و ﻧﻴﻞ ﺑﻪ اﺣﺘﻴﺎﺟﺎت زﻧﺪﮔﻲ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد و در اﺻﻞ از «ﺷﻔﻊ» ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻔﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه. درواﻗﻊ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺨﺺ ﺷﻔﺎﻋﺖﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎﻗﺼﻲ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪه دارد ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﻚ زوج را ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪی ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﺮاﺛﺮ ﺿﻌﻒ و ﻗﺼﻮر وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﺑﺮﺳﺪ. در ﻫﺮ ﺣﺎل ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮاردی ﻛﻪ ﺷﻔﺎﻋﺖ در آن ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود ﻳﺎ ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻠﺐ ﻣﻨﻔﻌﺖ و ﺧﻴﺮی ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ دﻓﻊ ﺿﺮر و ﺷﺮی از ﺧﻮد ﻧﻤﺎﻳﺪ، وﻟﻲ اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﻫﺮ ﻧﻔﻊ و ﺿﺮری؛ زﻳﺮا در ﻣﻮاردی ﻛﻪ اﺳﺒﺎب ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺠﺎب ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ و ﻳﺎ ﻧﻔﻊ و ﺿﺮری را، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ و ﺗﺸﻨﮕﻲ و ﮔﺮﻣﺎ و ﺳﺮﻣﺎ و ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ و ﻣﺮض ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻧﻤﻲﻃﻠﺒﻴﻢ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﺳﺒﺎب ﻃﺒﻴﻌﻲ آن ﻣﻲروﻳﻢ و ﻣﺜﻼ ﺑﻪ ﺧﻮردن و آﺷﺎﻣﻴﺪن و ﻟﺒﺎس و ﭘﻮﺷﺶ و ﻣﺪاوا ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮد ﻧﺎﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ. ﻣﺎ ﻓﻘﻂ در ﺳﻮد و زﻳﺎنﻫﺎ و ﺧﻴﺮ و ﺷﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺟﺮای ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﺎ ﺧﺼﻮﺻﻲ اﺟﺘﻤﺎع ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮد، ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻣﻲﻃﻠﺒﻴﻢ؛ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻮﻻ و ﺑﻨﺪه و ﻫﺮ ﺣﺎﻛﻢ و ﻣﺤﻜﻮﻣﻲ اﺣﻜﺎﻣﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ آن ﻋﻤﻞ ﺷﻮد و اﻣﺘﺜﺎل ﮔﺮدد، ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﭘﺎداش ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺣﺎل ﮔﺎﻫﻲ اﻳﻦ ﭘﺎداش ﻣﺪح و ﺗﻤﺠﻴﺪ اﺳﺖ و ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻣﻲ، و ﺑﻪ ﻋﻜﺲ اﮔﺮ ﺷﺨﺺ ﻣﻜﻠﻒ از آﻧﻬﺎ ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ ﻛﺮده و ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﻛﻴﻔﺮ و ﻣﺠﺎزات ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺬﻣﺖ و ﺗﻮﺑﻴﺦ اﺳﺖ و زﻣﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﺿﺮر ﻣﺎدی ﻳﺎ ﻣﻌﻨﻮی. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺑﺎب اﺣﻜﺎم دو ﻧﻮع ﻗﺮارداد اﺳﺖ: ﻳﻜﻲ ﻗﺮارداد اﺻﻞ ﺣﻜﻢ و دﻳﮕﺮی ﻗﺮارداد ﺗﺒﻌﺎت و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺣﻜﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﭘﺎداش ﻣﻮاﻓﻘﺖ و ﻛﻴﻔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد. اﻳﻦ ﻳﻚ اﺻﻞ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺟﻤﻴﻊ اﻧﻮاع ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﻲ در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺖﻫﺎ و ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻓﺮاد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻳﺮدﺳﺘﺎن آﻧﻬﺎ ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎ اﺳﺖ.