شذرات المعارف

معرفی کتاب شذرات المعارف

کتاب شذرات المعارف در باب کلامات گهربار ﻋﺎرف ﻋﻼﻣﻪ، ﻓﻘﻴﻪ ﻓَﻄﻦ، ﻣﺠﺎﻫﺪ ﻣﺠﺪد، ﺷﻤﺲ ﮔﻤﻨﺎم ﻣﻮﻻﻧﺎی راﺣﻞ اﻣﺖ،ﺣﺠﺖ اﻟﺤﻖ آﻳﺖ اﷲ اﻟﻌﻈﻤﻲ ﻣﻴﺮزا ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺷﺎه آﺑﺎدی(ﻃﺎب ﺛﺮاه)  به توضیح و تقریر آیت‌الله نورالله شاه‌آبادی و منتشر شده توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی می‌باشد.

 ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﻤﺘﺎز ﺣﻀﺮت ﺷﺎه آﺑﺎدی(ره)، ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ را ﺑﺮ ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ و ﺳﻠﻮک ﺣﻀﺮت اﻣﺎم(س) ﻧﻬﺎده اﺳﺖ؛ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺷﺨﺼﻴﺖ آن دو ﺑﺰرﮔﻮار، ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪوﺿﻮح ﺗﻤﺎم، رﮔﻪﻫﺎ و ردﭘﺎی آراء و اﺧﻼق، ﺧﺼﺎﺋﻞ و ﺧﺼﺎﺋﺺ ﻋﻠﻤﻲ و ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ اﺳﺘﺎد را در وﺟﻮد ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﺮد؛ اﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ و ﺗﺄﺛﺮ، در ﺳﺎﺣﺖ ﻋﺮﻓﺎن، ﻓﻘﻪ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻴﺎت، اﺧﻼق ﻣﺒﺎرزاﺗﻲ، ﺑﺎرزﺗﺮ و ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺗﺮ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

کتاب ﺷـﺬرات اﻟﻤﻌـﺎرف ﺣﺎوی ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻓﻜﺮی ﻣﺮﺣﻮم ﺷﺎه‌آﺑﺎدی در ﺣﻮزه ﻋﺮﻓﺎن، ﻓﻘﻪ، ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻛﻼم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺤرﻳﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪﻃﻮری ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ آن را ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﺷﺎﻳﺴﺘﻪای ﺑﺮای ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺟﻮاﻧﺐ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻓﻜﺮی و ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ اﺳﺘﺎد داﻧﺴﺖ.

گزیده کتاب شذرات المعارف 

1_ﺷﻔﺎﻋﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟

ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ از ﻣﻌﻨﺎی اﺟﻤﺎﻟﻲ آن ﻛﻪ از اﺟﺘﻤﺎع درک ﻛﺮده‌اﻳﻢ ﭘﻴﺪاﺳﺖ، از اﻣﻮری اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮای رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪ و ﻧﻴﻞ ﺑﻪ اﺣﺘﻴﺎﺟﺎت زﻧﺪﮔﻲ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد و در اﺻﻞ از «ﺷﻔﻊ» ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻔﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه. درواﻗﻊ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺨﺺ ﺷﻔﺎﻋﺖﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺎﻗﺼﻲ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﺷﻔﺎﻋﺖ  ﺧﻮاﻫﻨﺪه دارد ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﻚ زوج را ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪی ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﺮاﺛﺮ ﺿﻌﻒ و ﻗﺼﻮر وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻤﻲرﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﺑﺮﺳﺪ. در ﻫﺮ ﺣﺎل ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮاردی ﻛﻪ ﺷﻔﺎﻋﺖ در آن ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲرود ﻳﺎ ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ ﺟﻠﺐ ﻣﻨﻔﻌﺖ و ﺧﻴﺮی ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﻣﻮاردی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮاﻫﺪ دﻓﻊ ﺿﺮر و ﺷﺮی از ﺧﻮد ﻧﻤﺎﻳﺪ، وﻟﻲ اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﻫﺮ ﻧﻔﻊ و ﺿﺮری؛ زﻳﺮا در ﻣﻮاردی ﻛﻪ اﺳﺒﺎب ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻳﺠﺎب ﺧﻴﺮ و ﺷﺮ و ﻳﺎ ﻧﻔﻊ و ﺿﺮری را، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ و ﺗﺸﻨﮕﻲ و ﮔﺮﻣﺎ و ﺳﺮﻣﺎ و ﺗﻨﺪرﺳﺘﻲ و ﻣﺮض ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻧﻤﻲﻃﻠﺒﻴﻢ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﺳﺒﺎب ﻃﺒﻴﻌﻲ آن ﻣﻲروﻳﻢ و ﻣﺜﻼ ﺑﻪ ﺧﻮردن و آﺷﺎﻣﻴﺪن و ﻟﺒﺎس و ﭘﻮﺷﺶ و ﻣﺪاوا ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮد ﻧﺎﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ. ﻣﺎ ﻓﻘﻂ در ﺳﻮد و زﻳﺎنﻫﺎ و ﺧﻴﺮ و ﺷﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺟﺮای ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﺎ ﺧﺼﻮﺻﻲ اﺟﺘﻤﺎع ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮد، ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻣﻲﻃﻠﺒﻴﻢ؛ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻮﻻ و ﺑﻨﺪه و ﻫﺮ ﺣﺎﻛﻢ و ﻣﺤﻜﻮﻣﻲ اﺣﻜﺎﻣﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ آن ﻋﻤﻞ ﺷﻮد و اﻣﺘﺜﺎل ﮔﺮدد، ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﭘﺎداش ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﺣﺎل ﮔﺎﻫﻲ اﻳﻦ ﭘﺎداش ﻣﺪح و ﺗﻤﺠﻴﺪ اﺳﺖ و ﮔﺎﻫﻲ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻣﻲ، و ﺑﻪ ﻋﻜﺲ اﮔﺮ ﺷﺨﺺ ﻣﻜﻠﻒ از آﻧﻬﺎ ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ ﻛﺮده و ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﻣﺴﺘﻮﺟﺐ ﻛﻴﻔﺮ و ﻣﺠﺎزات ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺬﻣﺖ و ﺗﻮﺑﻴﺦ اﺳﺖ و زﻣﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﺿﺮر ﻣﺎدی ﻳﺎ ﻣﻌﻨﻮی. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺑﺎب اﺣﻜﺎم دو ﻧﻮع ﻗﺮارداد اﺳﺖ: ﻳﻜﻲ ﻗﺮارداد اﺻﻞ ﺣﻜﻢ و دﻳﮕﺮی ﻗﺮارداد ﺗﺒﻌﺎت و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺣﻜﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﭘﺎداش ﻣﻮاﻓﻘﺖ و ﻛﻴﻔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد. اﻳﻦ ﻳﻚ اﺻﻞ ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺟﻤﻴﻊ اﻧﻮاع ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﻲ در ﻣﻴﺎن ﻣﻠﺖﻫﺎ و ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻓﺮاد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻳﺮدﺳﺘﺎن آﻧﻬﺎ ﺣﻜﻤﻔﺮﻣﺎ اﺳﺖ.