کتاب آیین اعتدال

معرفی کتاب آیین اعتدال 

کتاب آیین اعتدال اثر حیدر حب الله با ترجمه محمد جواد حسین زاده توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شده است. بسیاری از گزاره هایی که سایر مسلمانان به آن ها اعتقاد دارند، مقبول مذهب شیعه دوازده امامی بوده و شیعیان نیز به آن ها باور دارند.

از سوی دیگر، بیشتر گزاره های اختلافی میان مذهب شیعه و سایر مذاهب، همان گزاره هایی است که در میان آن مذاهب مانند: ماتریدیه، سلفیه، اشاعره، معتزله، صوفیه، اباضیه و زیدیه نیز اختلافی است.

چنین اختلافی منحصر در گزاره های اعتقادی نبوده، بلکه دامنه آن، حوادث تاریخی و گزاره های فقهی و علمی را نیز در بر می گیرد. ما به نوبه خود تلاش می کنیم بسیار کوتاه اما گویا، تصویری از اصول اعتقادی مذهب امامیه و جایگاه اجتهاد در این مذهب ارائه کنیم تا بدین وسیله، زمینه ورود به بحث اصلی را فراهم آوریم.

گزیده کتاب آیین اعتدال 

در باور امامیه، خداوند دارای صفات کمال است؛ مانند: علم، قدرت، حیات، اراده، سمع، بصر، خلق، ازلیت، صمدیت و غنا. همچنین صفات ذات خداوند خارج از ذات او نبوده، بلکه عین ذات اوست و دوگانگی و چندگانگی میان ذات و صفات در حیطة ذهن و مفهوم است. از این رو، خداوند جزئی به نام قدرت و جزء دیگری با نام علم ندارد، بلکه قدرت او عین و همان علم اوست و هر دو عین ذات او می باشند.

اما صفات فعل خداوند مانند: خلق و رزق صفاتی هستند که با توجه به افعال خداوند برداشت می شوند. برای مثال، هنگامی که خداوند خلق می کند، متصف به صفت خلق می شود.

از این رو، امامیه صفات خداوند را به صفات ذات و صفات فعل تقسیم نموده، معتقدند که صفات ذات از قبیل علم و قدرت، عین ذات و جدایی ناپذیر از آن است اما صفات فعل، صفاتی هستند که از فعل خداوند انتزاع می شوند. برای نمونه، خداوند قبل از خلق، خالق نبوده، بلکه قادر بر خلق بوده است و پس از خلق، متصف به خالقیت شده است.