کتاب الگوی مصرف در آموزه های اسلامی

معرفی کتاب الگوی مصرف در آموزه‌ های اسلامی

کتاب الگوی مصرف در آموزه‌ های اسلامی نوشته جواد ایروانی توسط انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی منتشر شده است.

اصلاح الگوی مصرف بدین معناست که منابع و کالاها، به جا و به اندازه لازم به کار رفته و به صورت بهینه و با بیشترین بازدهی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، اصلاح الگوی مصرف به معنای مصرف نکردن و حتی لزوماً به مفهوم کم مصرف کردن نیست. از این رو، تحقق آن موجب می‌گردد ضمن تأمین نیازهای فرد در ابعاد گوناگون، از هدر رفتن منابع و بروز مشکلات اقتصادی برای خانوار و جامعه جلوگیری شود و سرمایه ها به سمت تولید و پیشرفت سوق داده شود و نتیجه آن نیز، رفاه اقتصادی و امکانات بیشتر برای افراد جامعه خواهد بود. نیک روشن است که تحقق این مهم، نیازمند آگاهی افراد از چگونگی مصرف صحیح و بهینه و آشنایی با راهکارهای آن و سپس عزم جدی برای اجرایی کردن آن است.

آموزه‌های دینی اسلام، چه در بخش اقتصاد و چه در عرصه اخلاق، به این موضوع، توجه ویژه‌ای کرده است و اصول، معیارها و محدودیتهایی را برای مصرف، مشخص کرده که مبتنی بر جهان‌بینی توحیدی و در راستای نیل به هدف نهایی انسان و تکامل وی، سامان یافته است.

مرکز پژوهش دانشگاه علوم اسلامی رضوی در راستای این مهم و در پی فرمایشات دوراندیشانه و عمیق رهبر فرزانه انقلاب در حد توان، این موضوع را محور کار قرار داده و با استقبال از طرح‌ها و نوشته‌های صاحبان اندیشه و قلم، بستری جهت انعکاس ایده‌های کاربردی در این زمینه فراهم آورده است. فراخوان مقاله با موضوع اصلاح الگوی مصرف و چاپ کتاب الگوی مصرف در آموزه های اسلامی از جمله اقدامات انجام شده در این مسیر می‌باشد.

نویسنده در این کتاب با قلمی روان و تحقیقی عمیق، ضمن بیان اصول حاکم بر مصرف به بیان برخی از آسیب‌های آن پرداخته است. آنچه در این کتاب می‌خوانید، ارائه و بررسی مقدماتی اصول، معیارها و محدودیت‌های مصرف از نگاه قرآن و روایات است که در شناسایی الگوی مصرف متناسب با اهداف و جهان‌بینی اسلام، تأثیرگذار است؛ ضمن آنکه به پاره‌ای از راهکارهای تحقق این مهم نیز اشاره شده است.

گزیده کتاب الگوی مصرف در آموزه‌ های اسلامی

از اصول مهم اسلامی در مصرف، تدبیر امور اقتصادی و انضباط مالی است که با عنوان «تقدیر معیشت» مطرح می‌گردد. تقدیر معیشت در واقع برنامه‌ریزی صحیح و واقع‌بینانه و ساماندهی به مسائل اقتصادی است تا استفاده از امکانات مالی برای تأمین نیازها و رفاه نسبی، هرچه بیشتر و بهتر انجام گیرد. روشن است که نبود تدابیر لازم در تخصیص درآمد و مصرف، اتلاف سرمایه‌های مادی و هدر رفتن نیروهای انسانی را باعث می‌شود و دست‌یابی به رفاه و آسایش را ـ به ویژه در صورت محدودیت درآمد و امکانات ـ دشوار یا ناممکن می‌سازد. اهمیت این موضوع در بُعد اقتصادی و به تبع آن در دیگر ابعاد زندگی تا آنجاست که در روایات، از آن به عنوان «نیمی از ابزار تأمین زندگی» و نشانه ایمان و کمال شخص یاد شده است. امام علی (ع) می‌فرمایند:
«التقدیر نصف المعیشی»؛ 
تقدیر و اندازه‌گیری، نیمی از وسیله زندگی است.
نیز می‌فرماید:
«قوام العیش حسن التقدیر و ملاکه حسن التدبیر»؛ 
استواری زندگی به حسن تقدیر است و ملاک آن، تدبیر نیک.