ژان پیاژه نظریهی رشد شناختی خود را از طریق مشاهدات و تجربیات گستردهای که در کار با کودکان داشته، توسعه داد. او در ابتدا در آزمایشگاه آلفرد بینه در پاریس کار میکرد و در آنجا متوجه شد که کودکان در سنین مختلف اشتباهات متفاوتی در حل مسائل مرتکب میشوند. این مشاهدات باعث شد که او به کیفیت، نه کمیت هوش کودکان توجه کند و به توسعهی نظریه خود بپردازد.
کتاب هواکشی در آرزوی طبیعت جیرجیرک شد، اثر آفاق موثقی؛ با الهام از نظریهی این روانشناس برجستهی سوئیسی، مراحل رشد فکری را به شیوهای داستانی و قابل فهم برای همه سنین بیان کرده و در چهار مرحلهی اصلی نظیر؛ «مرحله حسی-حرکتی، مرحله پیشعملیاتی، مرحله عملیات عینی و مرحله عملیات صوری»، به بررسی و تحلیل پرداخته که هر یک از این مراحل نشاندهندهی سطح خاصی از تواناییهای شناختی کودکان است که با افزایش سن و تجربه تغییر میکند.
مرحله دوم از دیدگاه پیاژه؛ مرحله پیشعملیاتی
دومین مرحله از مراحل رشد فکری ازنظر این روانشناس رشد فکری کودکان، مرحله پیشعملیاتی است. این مرحله از رشد شناختی در حدود 2 تا 7 سالگی را شامل میشود. کودکان در این سن، قادر به استدلال قیاسی و یا کلاً استدلال نیستند. آنها در این مرحله، به طور ساده و بر اساس مفاهیم عینی استدلال میکنند و نمیتوانند اشیا را به درستی طبقهبندی کنند.
در این مرحله، کودکان بر اساس نزدیکی و شباهت اشیا به هم و نه بر اساس شباهتهای ژنتیکی و ذاتی، آنها را طبقهبندی میکنند. کودکان در این سن قادر به قضاوتهای اخلاقی درست هم نیستند و برایشان مفهوم اخلاق نه به نیت، بلکه به نتیجه معطوف است.. .