کتاب به روایت همت (جلد دوم) در برگیرنده 32 درس-گفتار برگزیده از مجموعه مصاحبه ها، سخنرانی ها، بیانات توجیهی و ... شهید محمد ابراهیم همت در حد فاصل بهار 1359 تا زمستان 1362 خورشیدی است.
کتاب به روایت همت (جلد دوم) با رجوع به آرشیوهای مدارک دیداری، شنیداری و مکتوب موسسه حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس سپاه محمد رسول الله، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و چندین ماخذ آرشیوی دیگر فراهم آمده است. این 32 درس-گفتار که مقطع چهار ساله پایانی حیات دنیوی شهید همت از بدو حضور وی در پاوه تا 10 روز مانده به شهادت او در عملیات آبی خاکی خیبر را در بر می گیرد، واجد مهمترین جنبه های شخصیتی و دغدغه های عقیدتی، آرمانی، سیاسی، فرهنگی و نظامی وی است.
بر خلاف بسیاری از کتاب هایی که طی سالیان گذشته که دوستان، همرزمان و نیروهای رزمنده درباره شهید همت سخن گفته اند در این کتاب فصل به فصل کتاب بیان دیدگاه های شهید همت به روایت خود وی است. باورها و دیدگاه های همت به عوالم لاهوت و ناسوت، تاریخ، سیاست و فرهنگ را در دل پچیده ترین حوادث تاریخی دفاع مقدس روایت می کند.
بخشی از کتاب به روایت همت (جلد دوم) از تصاویری که ابراهیم حاتمی کیا در زمستان 61 تا بهار 62 تصویربرداری کرده بوده است مورد بهره برداری قرار گرفته است.