کتاب الگوی اخلاقی روابط همسرانه در قرآن، اثر محمدرضا جباران؛ با توجه به نقش خانواده در فرایند رشد انسان و نقش محوری زوجین در خانواده در صدد است «الگوی اخلاقی روابط همسرانه» را از قرآن‌کریم کشف و تبیین کند.

این کتاب در هفت فصل سامان یافته و پس از دو فصل مقدماتی، در چهار فصل پیاپی الگوی اخلاقی چهار مقطع زندگی زناشویی مقطع تشکیل خانواده، مقطع اداره خانواده، مقطع طلاق و مقطع پس از طلاق را استخراج و معرفی کرده و در فصل پایانی روابط موجود بین اصول اخلاقی چهار مقطع پیش گفته را بررسی می‌نماید.

گزیده کتاب الگوی اخلاقی روابط همسرانه در قرآن

۱. زن به مثابه عضو ثابت سازه زوجیت

قرآن کریم برای تعیین نقش و جایگاه زن و مرد در سازه زناشویی می‌فرماید: «نِسَاؤُکُمْ حَرْثٌ لَکُمْ فَأْتُوا حَرْثَکُمْ أَنَّی شئْتُمْ: زنان شما حرث شما هستند، پس هر وقت خواستید، به نزد حرثتان بیایید» (بقره (۲۲۳).

برای اینکه بدانیم این آیه کریمه در سازه زوجیت چه نقش و شأنی برای زن تعریف کرده، باید با معنای دقیق واژه «حرث» آشنا شویم؛ ولی پیش از آن، تذکر این نکته ضروری است که اضافه نساء به ضمیر «کُم» در ترکیب «نِسَاؤُکم» بر نوعی اختصاص دلالت می‌کند.

توضیح اینکه ترکیب اضافی در ادبیات عرب سه کاربرد دارد: تبیین، نشان دادن مالکیت و نشان دادن اختصاص. مثلا وقتی انگشتر را به نقره اضافه می‌کنیم و می‌گوییم «انگشتر نقره» در نظر داریم با این اضافه جنس انگشتر را تبیین کنیم؛ هنگامی که می‌گوییم «خانه احمد»، می‌خواهیم نشان دهیم احمد مالک خانه است و چون می‌گوییم «وقت استراحت» از اختصاص یافتن وقت به استراحت خبر می‌دهیم. ترکیب «نساؤکم» برای نشان دادن مالکیت نیست؛ چون زن، انسانی است هم رتبه مرد و رابطه مالکیت در بین آن‌ها از هیچ طرفی معقول نیست.

نه زن مالک مرد است نه مرد مالک زن. برای تبیین نیز نیست؛ چون در این صورت بر یگانگی مضاف و مضاف‌الیه دلالت خواهد کرد که هیچ معنای روشنی ندارد. بنابراین تنها معنای این ترکیب اختصاص است. «نساؤُکُمْ» یعنی زنانی که به شما اختصاص یافته‌اند. از این اختصاص به دست می‌آید که در رابطه با مرد هر شأنی برای زن قایل شویم، با ازدواج، زن به یک مرد اختصاص پیدا می‌کند.. .

صفحات کتاب :

292

کنگره :

BP۱۰۴

دیویی :

۲۹۷/۱۵۹

کتابشناسی ملی :

۹۰۰۸۹۷۱

شابک :

‫‬‮‭978-600-108-543-7

سال نشر :

1401