مجموعه کتابهای اخلاق الاهی، مجموعه مباحث اخلاقی عرفانی استاد آیتالله العظمی مجتبی تهرانی است. دروس معنوی استاد از جنس اخلاق نظری و انتراعی رایج نیست و همچنین تعلیمات سلوکی ایشان با عرفان مسلکی نسبتی ندارد، دروس ایشان فراتر از بازگفت تقلیدی اخلاق فلسفی یونانیست.
مباحث استاد آمیزهای از اخلاق نبوی و عرفان علوی است که با اتکا به منطق اجتهاد، از زلال آیات و روایات برگرفته و با رعایت نیاز نسل امروز، سامان یافته و از جویبار لسان معظم له در کام تشنه طالبان سلوک فرو میریزد.
در جلد دهم این مجموعه به آثار مشترک قوای سهگانه نفس بخش سوم صبر و شکر پرداخته شده است.
مجموعه مباحث چندین ساله اخلاقی و عرفانی استاد، از 2500 درس فراتر رفته و این کوثر جوشان همچنان در فیضان و جریان است. مجموعه این مباحث اخلاقی به همت سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با عنوان «اخلاق الاهی »تدوین و انتشار یافته است.
صبر
صبر در زبان فارسی به معنی شکیبیدن و شکیبایی و در لغت عرب به معنای نگاه داشتن، نگاه داشتن انسان یا حیوانی به قصد متمکن ساختن دیگری بر قتل او، حبس موجود زنده به این قصد که در حبس بمیرد و همچنین به معنی سوگند دادن یا سوگندی که برای گرفتنش انسان را محبوس کنند، آمده است.
در محاورههای رایج، صبر بیش از هر معنی دیگری بر خودداری که حبس و بازداشت نفس است، اطلاق میشود. در قرآن کریم همگاه صبر به معنای « حبس و بازداشت نفس» به کار رفته است.
ستایش صبر
صبر از صفتها و ملکات زیبای روح آدمی و مکارم و ارزشهای اخلاقی است. صبر یکی از منازل و مراحل راه دین و از مقامات اهل توحید است. به واسطه صبر است که بنده در صف مقربان بارگاه الاهی درآمده، به جوار پروردگار عالم متصل میشود.
آیاتی که درباره مقام صبر وارده شد، بسیار و اخباری که در ستایش آن رسیده،بیشمار است. خداوند متعال در جایجای قرآن از صبر یاد کرده و بیشتر خیرات و درجات را بهصبر نسبت داده است. در بیش از صد آیه قرآن با هفتاد موضوع متنوع، از صبر سخن بهمیان آمده است. در متون روایی، بیش از پانصد حدیث درباره صبر وارد شده است. صفت زیبای صبر در آیات و روایات از جهات زیادی ستایش شده است.