کتاب بررسی حقوقی و جزایی بیع اعضای بدن

معرفی کتاب بررسی حقوقی و جزایی بیع اعضای بدن 

کتاب بررسی حقوقی و جزایی بیع اعضای بدن نوشته میلاد میوه یان می باشد و انتشارات قانون یار آن را منتشر کرده است. نویسنده در این کتاب، به بررسی قوانین و مقررات معامله ی اعضای بدن در فقه امامیه و حقوق ایران و انگلستان پرداخته است. در این کتاب به مباحث مقدماتی مرتبط با انتقال اعضا پرداخته شده است.

نظر به اینکه مباحثی مانند مفهوم پیوند، عضو، مرگ، اشکال مختلف پیوند، در شمار اموری است که می تواند زمینه ی بررسی احکام حقوقی و فقهی موضوع را تبیین کند، در بخشی از کتاب به اختصار به تبیین موضوعات فوق، در کنار شناخت تاریخی موضوع اشاره می شود. انسان در مواجهه با آنچه سلامت وی را به خطر می اندازد، همگام با سایر علوم، گام های تازه ای بر می دارد و برای رهایی از این خطرات و آسیب ها دست به ابتکارات و ابداعات جدیدی می زند. این تلاش ها، روش ها و مکانیسم های تازه ای را خلق می کند که علاوه بر ایجاد پیشرفت ها و ابتکارات جدید در علوم پزشکی، موجب جریان یافتن سرفصل ها و مباحث تازه ای در سایر شاخه های دانش نیز می شود.

پیوند اعضای سالم بدن انسان اعم از زنده و مرده یکی از این گام های ارزنده است. مطالعه حقوقی موضوع معاملات اعضای بدن در چارچوب مبانی و منابع حقوقی و نظریات موجود علمای حقوق، موضوع اصلی کتاب بررسی حقوقی و جزایی بیع اعضای بدن می باشد.

در این کتاب، بر اساس قواعد عمومی، قراردادهای راجع به اعضای بدن بررسی می شوند و شروطی همچون شرایط اساسی صحت معاملات، مالیت مورد معامله، مشروعیت مورد و جهت معامله را مورد تبیین قرار می گیرند. همچنین، با عنایت به اهمیت شناخت نوع رابطه حقوقی میان انسان و اعضای بدن خود، بحث با تحلیل این رابطه در دو قالب مالکیت و حق دنبال می شود.

بخشی از کتاب بررسی حقوقی و جزایی بیع اعضای بدن 

استدلال مخالفین برداشت عضو به حرمت هتک احترام و تذلیل مؤمن یکی دیگر از دلایل مخالفین قطع و معامله عضو بدن انسان است. بنابراین دیدگاه برداشت و قطع اعضای بدن مسلمان چه در حال حیات و چه بعد از مرگ، باعث هتک حرمت و ذلت و خواری او می شود و این کار حرام می باشد. براساس روایات، رعایت حرمت بدن و شخصیت میت همانند حی واجب و هتک حرمت و تذلیل فرد زنده و مرده حرام می باشد. روایاتی که در مورد قطع عضو بدن فرد حی و میت آمده است، نشان می دهد که برداشت عضو با حرمت و احترام صاحب عضو منافات دارد و موجب هتک حرمت و تذلیل او می شود.

لذا جایز نبوده و در صورت ارتکاب علاوه بر اینکه از نظر تکلیفی حرام می باشد، از نظر وضعی هم، حکم قصاص و یا پرداخت دیه برای آن قرار داده شده است. این روایات، بر احترام و کرامت انسان و حرمت هتک احترام او دلالت دارند؛ اما اشکال در صغرای استدلال ارائه شده است؛ زیرا جدا کردن عضو از بدن با اختیار و رضایت و به قصد و غرض عقلایی و چه بسا برای نجات جان مؤمن دیگر موجب هتک و بی احترامی نیست یا حداقل مورد تردید جدی است.