باید دانست که اصول دین و مذهب قابل تقلید نیست. برای آنکه در این دو، اعتقاد مطلوب است و تقلید، عمل به قول غیر است از دون دلیل؛ و اعتقاد در ماهیت آن مأخوذ نیست. پس نمی شود که درین دو تقلید کرد برای آنکه مقصود اصلی از این دو، نه عمل بلکه اعتقاد است و این مذهب مشهور اصحاب است.
آیات و اخبار در مذمّت تقلید در اصول بسیار وارد است. لهذا خداوند در مقام مذمّت کفار می فرماید: ((إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَیٰ أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَیٰ آثَا ر هِم مُّقْتَدُونَ)) و ایضاً می فرماید: ((وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَروَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولَٰئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا)) و می فرماید ((وَ ما لهَمُ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِنْ یَتَّبِعُون إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَایغُنِی مِنَ الحَقِّ شَیْئًا)) از این قبیل آیات بسیار است که همین قدر کافی است.
اخبار هم در ذمّ تقلید بسیار است؛ از آن جمله حدیثی است که ثقةالاسلام در باب سئوال قبر از کتاب کافی به اسناد خود از امام موسی علیه السّلام روایت می کند که حضرت فرمودند: ((گفته می شود برای مؤمن در قبر، کیست پروردگار تو؟ می گوید: خدا. پس گفته می شود چه چیز است دین تو؟ پس می گوید: اسلام. پس گفته می شود: کیست پیغمبر تو؟ پس می گوید: محمد صلی الله علیه و آله و سلم. پس گفته می شود: کیست امام تو؟ پس می گوید: فلان. پس گفته می شود: چون عالم شدی اینها را؟ می گوید: امری است که خدا مرا به او هدایت کرد و بر او ثابت گذاشت. پس به او می گویند بخواب خوابیدنی که عقوبتی در او نباشد...
کنگره :
BP211/4/ھ4ت2 1396