کتاب از وحدت تا جدایی نوشته علی صفائیحائری منتشر شده در انتشارات لیلة القدر است. از وحدت تا جدایی مقالهی کوتاهی است که صاحب این قلم سالها پیش آن را در پاسخ به سخنرانی دکتر سروش (در روز وحدت حوزه و دانشگاه در اصفهان در سال 1371) به چاپ رساند. در روز وحدت حوزه و دانشگاه، سال 1371 آقای دکتر سروش در دانشگاه اصفهان سخنانی ایراد کردند که بعد از آن تنشهایی را ایجاد کرد.
به همین مناسبت نقدی بر سخنان و مبانی اندیشههای آقای سروش توسط مرحوم استاد تنظیم شد. اکنون آن تنشها فرو نشسته، اما این مبانی همچنان پابرجا مانده است. به همین جهت این نوشته به همراه دو نقد دیگر از نقدهای استاد بر مقالات سروش در مجله کیان، تنظیم گردیده. از این مجموعه نوشته پلورالیسم دینی از آقای سروش نمیباشد و به جهت اشتراک در مبانی در این مجموعه گردآوری شده است.
اما در مورد قبض و بسط و نقد آن، من نمیگویم که این همان نسبیّت حقیقت و بی اعتقادی به هر اصل و معرفت ثابت است و یا چراغ سبزی است به روی شکّاکیّت؛ که میدانیم سخن، نه در نسبیت ادراک، که در نسبیت مدرکات است؛ که هنوز تمامی دانشها برای انسان باز نشده.
و نمیگویم که این بی اعتقادی به معارف و فرهنگ اسلامی و آراء علما و دین است که طرح کلام جدید و توجه دادن به اصول به معنای بی اعتقادی نیست و نمیگویم. که میتوان این گفته را به گونهای دیگر و خلاصهتر بررسی کرد و نقاط ضعف آن را نشان داد.