موضوع‌هایی که در مباحث روش‌شناسی به آنها پرداخته می‌شود شامل مواردی می‌باشند که بینش و معرفتی نسبت به چگونگی به کار بستن روش‌های تحقیق ارائه می‌کنند یا خواننده را از میزان صحت روش‌های مورد استفاده آگاه می‌سازند و به طور اعتبار یافته‌های یک تحقیق ارائه می‌کنند یا خواننده را از میزان صحت روش‌های مورد استفاده آگاه می‌سازند و به طور اعتبار یافته‌های یک تحقیق را، در چارچوب استدلال‌های معرفت‌شناختی، مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار می‌دهند. بنابراین، در این کتاب روش تحقیق در علوم اجتماعی کتاب اول: روش شناسی تلاش کرده است به پرسش‌هایی از قبیل آگاهی و معرفت به دست آورد:

_توانایی‌ها و مقدورات روش‌های تحقیق برای بازنمایی و انعکاس واقعیت‌های جهان اجتماعی تا چه اندازه است؟

_ محدودیت‌ها و موانع فراوری روش‌های موجود برای شناخت جهان اجتماعی چیست؟ و به چه میزان است؟

با مطالعه کتاب روش تحقیق در علوم اجتماعی کتاب اول روش شناسی می‌توان آگاهی‌های لازم پیرامون اینکه «چگونه یک تحقیق را باید شروع کرد؟» و «چه تمهیداتی را باید برای انجام یک تحقیق به کار بست تا از مقبولیت کافی برخوردار باشد» بدست آورد.

گزیده کتاب روش تحقیق در علوم اجتماعی

1_ روش تحقیق: تعریف و تدقیق در معنای آن

در مفهوم لغوی روش تحقیق در وهله اول با دو واژه جداگانه مواجه می‌شویم:

«تحقیق» و «روش» که به طور معمول می‌بایست بحث خویش را از تعریف و فهم این واژگان آغاز نماییم.

«تحقیق» واژه‌ای است عربی در باب تفعیل که در لغت به معنای «درستی امری را نشان دادن» «ثابت کردن با دلیل و برهان» و یا «حقیقت چیزی را نشان دادن» است و بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که تحقیق فعل یا کاری است که جهت‌گیری عملی آن را معطوف به «شناخت واقعیت/ حقیقت» است. در زبان فارسی واژه هم‌معنای آن «پژوهش» است که به معنای جست و جو و یافتن به کار برده می‌شود. در گذشته از این واژه و مشتقات آن به فراوانی در زبان فارسی روزمره استفاده می‌شده است؛ از جمله«پژوهیدن» به عمل و کنشی گفته می‌شد که فرد در جست‌وجوی هدف خاصی باشد؛ یا «پژوهنده» به کسی گفته می‌شود که نقش فاعلی در این کنش را دارد. در هر صورت امروزه هم در زبان تخصصی این رشته، از پژوهش به عنوان برابر نهاد با واژه تحقیق استفاده می‌شود.

از سوی دیگر «روش» نیز واژه‌ای است که به نظر می‌رسد بی‌نیاز از تعریف باشد. اما در هر صورت برای فهم متقابل با خواننده، باید آن ر ا به عنوان «نحوه انجام یک عمل» به حساب آورد؛ به این معنا زمانی که ما از عمل تحقیق سخن می‌گوییم در نحوه انجام آن هم می‌بایست صحبت کنیم. بنابراین زمانی که از روش تحقیق نام برده می‌شود، این موضوع مطرح است که به چه نحوی می‌توان به حقیقت رسید و یا چگونگی رسیدن به حقیقت را در روش تحقیق می‌توان توضیح داد.

صفحات کتاب :

151

کنگره :

1393 9ر9 م/H62

دیویی :

300/72

کتابشناسی ملی :

3654888

شابک :

978-964-452-434-9

سال نشر :

1393