کتابتوکسینهای باکتریایی نوشته محمدعلی عارفپورترابی و جمعی از همکاران ایشان میباشد و انتشارات دانشگاه جامع امام حسین این کتاب را روانهٔ بازار کرده است.
دراین کتاب، انواع توکسینهای باکتری به همراه عملکرد آنها، تحت این عناوین معرفی میگردد: توکسینهایی که به طریق خارج سلولی عمل میکنند، توکسینهایی که بر روی یا درون غشاءها اثر میگذارند، توکسینهایی که از غشاء سلولی عبور میکنند و سلولها را میکشند، توکسینهایی که از غشاء پلاسمایی (CM) عبور کرده، تنظیم سلولها را مختل میسازند و سلولها را از حالت تنظیم خارج میکنند، توکسینهای آسیب رساننده به غشاء، توکسینهای با اهمیت معلوم در ایجاد آسیبهای خاص اما روش بیوشیمیایی ناشناخته در عمل، و توکسینهای وابسته به سلول. در پایان کتاب نیز مطالبی در زمینهی «ساختمان و کار روده»، «دخول پروتئین» و «اثرات فعالیت بیولوژیک توکسین» مطرح گردیده است.
۱-۱- جنس کلستریدیوم
جنس کلستریدیوم شامل باسیلهای درشت و گرم مثبت است که بی هوازی مطلق یا میکروآئروفیل بوده و تولید اسپور میکند. شکل اسپور گرد یا بیضی است و حجم آنها اغلب از عرض باسیل ها بیشتر است و سبب پیدایش برجستگی در نقاط انتهایی باکتری می شود. برای تبدیل مجدد اسپور به شکل رویشی (فعال) شرایط بیهوازی لازم و ضروری است.
اکثر کلستریدیومها فاقد کپسول و متحرک هستند، ولی کلستریدیوم پرفرنجنس و بوتریکوم دارای کپسول هستند و متحرک نمیباشند.