کتاب دیپلماسی عمومی ترکیه اثر علیرضا دانش نیا به بررسی روابط دیپلماتیک و ارتباطات سیاست مداران کشور ترکیه می پردازد. به طور کلی در تعریف دیپلماسی که نام دیگر آن روابط دیپلماتیک است، می توان چنین گفت: دانش ارتباط میان سیاست مداران و سران کشورهای جهان دیپلماسی نام دارد.
دیپلمات ها مقام های رسمی سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی یک کشور هستند و اخذ و اجرای تصمیمات مربوط به سیاست خارجی را بر عهده دارد. علیرضا دانش نیا در این کتاب نگاهی کلی به دیپلماسی عمومی ترکیه دارد و تصمیمات و روابط خارجی و ارتباطات سیاسی این کشور را بررسی می کند.
تحولات داخلی و خارجی ترکیه در سالهای اخیر، از اقتصاد گرفته تا سیاست خارجی و از علم و تکنولوژی گرفته تا هنر، در گستره پهناوری شتاب گرفته و دروازه عرصههای نوینی را برای خلق فرصتها و خطرپذیریهای جدید باز کرده است. اضافه شدن نقشآفرینان جدید مانند رسانهها، افکار عمومی، سازمانهای حقوق بشری و سازمانهای مردم نهاد، سبب پویایی بیشتر در گسترهای وسیعتر و با امکان کنترل کمتر شده است و یک «دورنمای جغرافیایی» جدید هر روز بیش از پیش خود را مینمایاند. این چشمانداز نوین از زمان و مکان، امکان تولید مفاهیم خاص و ایجاد حیطه زبانی نوینی را برای ترکیه فراهم میکند. عرصه این تصویر و ادراک جدید، توان آن را به اندیشمندان، روشنفکران و سیاستمداران ترک میبخشد که به تولید مفاهیم و تئوریهای شخصی پرداخته، افقهای اندیشه و نظریهپردازی ترکها را گستردهتر سازند.
حیطه "قدرت نرم" به غیر از قدرت نظامی و توان اقتصادی، تمام عناصر ارزشی کشور را دربرمیگیرد. میان دو قدرت سخت و نرم، رابطه و نسبت الزامی و جبری وجود ندارد. داشتن قدرت سخت، برخورداری از قدرت نرم را تضمین نمیکند. نای از میان کشورهایی که علیرغم قدرت اقتصادی و نظامی محدود از قدرت نرم اثرگذاری بهره میبرند، کانادا، هلند و کشورهای اسکاندیناوی را مثال میزند. این کشورها در سایه تولیدات ارزشمند، ظرفیت سازماندهی، آموزش، نوآوریها و شیوههای کاریابی در محیط بینالملل از قدرت نرم مؤثری که تناسبی با توان اقتصادی و نظامیشان ندارد، بهرهمندند.
قدرت نرمی که ترکیه از آن برخوردار است هم از نظر شکل و هم از نظر دامنه تأثیر با کشورهای دیگر تفاوت دارد. پتانسیل قدرت نرم ترکیه که از کشورهای بالکان تا عمق آسیای میانه تأثیرگذار است ـ بیشتر از آن که به خاطر برتری نظامی یا اقتصادی باشد، از پیشینه غنی تاریخی و فرهنگی سرچشمه میگیرد. ارزشهایی که ترکیه در منطقه جغرافیایی خود الگویی برای آنها قلمداد میشود، یعنی ذخایر و اندوختههای تاریخی و ژرفای فرهنگی از یک طرف و فعال ساختن نیروهای پویای منطقه از طرف دیگر، امکان تولد عرصههای تعامل جدیدی را فراهم میسازد.