کتاب نقش روشنفکر

معرفی کتاب نقش روشنفکر

کتاب نقش روشنفکر نوشته‌ی یکی از جنجالی‌ترین روشنفکران معاصر ادوارد سعید، حاوی سخنرانی‌های درخشان و سال‌ها تحقیق و مطالعه‌ی بسیار او در زمینه‌های اجتماعی و سیاسی است که با هوش بالا و بی‌نظیرش توانسته مفاهیم و ایده‌های جدیدی را به جامعه ارائه کند.

 کتاب سعی دارد به بررسی واژه‌ای بپردازد که سال‌ها اساتید، فیلسوفان، نویسندگان و سخنوران تلاش بسیاری برای ارائه معنای دقیق و روشنی از آن کردند؛ واژه‌ای به نام «روشنفکری». ادوارد سعید با هوش بالا و بلاغت بی‌نظیری که داشت، در این مورد بحث کرده و مفاهیم و ایده‌های جدیدی را به اشتراک گذاشته است.

کتاب نقش روشنفکر سعی دارد راه «درست اندیشیدن» درباره‌ مسائل و مباحث سیاسی، اجتماعی را به مخاطب بیاموزد. علاوه بر آن، خواننده همواره با گوش دادن به این کتاب، با مسائل عمیق فلسفی و به خصوص فلسفه اخلاق درگیر و به طور مفصل آشنا می‌شود. این کتاب دارای یک مقدمه و شش فصل است و با توجه به انسجام موضوعی که به طور کلی در کتاب حاکم است، هر فصل آن موضوعیتی مستقل دارد.

گزیده کتاب نقش روشنفکر

روشنفکر واقعی کیست؟ روشنفکران چگونه می‌توانند به جامعه خدمت کنند؟ آیا روشنفکران حقیقتا اطلاعاتی دارند که مردم عادی جامعه از آن بی‌نصیب‌اند؟ و آیا روشنفکری نوعی شغل و یا حرفه است؟ کتاب صوتی نقش روشنفکر سعی در پاسخ به این سوالات و سوالات مشابهی که هرگز در طول تاریخ، پاسخ قاطعی برایشان یافت نشده است، دارد. ادوارد سعید با توجه به نوع زندگی خود و نقش همیشه انتقادی‌اش در مسائل خاورمیانه و ترسیم جهانی آزاد، به ارائه ایده‌های متعدد‌ و پاسخ‌های مرتبط در این زمینه پرداخته است. 

برای پاسخ به این پرسش‌ها، او از زندگی و نوشته‌های اندیشمندانی چون آنتونیو گرامشی، میشل فوکو، ژان پل سارتر، رژی دبره، جولین بندا، تئودور آدورنو و ... الهام گرفته و عواملی مانند تحلیل حوزه‌های مختلف علم و سیاست، بررسی حوادثی مانند جنگ ویتنام، انقلاب اسلامی ایران، مبارزات فلسطینیان علیه اشغالگران اسرائیلی، مسائل خلیج فارس و ... به این کتاب قدرت بسیار بخشیده است. طوری که خواننده در بخش‌های مختلف کتاب، حقیقتا شگفت‌زده شده و موضوع کتاب همواره برایش لذت‌بخش است و این خود عاملی برای منحصربه‌فرد بودن این کتاب به شمار می‌رود.

ادوارد سعید می‌داند که انسان‌ها در تمام جوامع ملیت، زبان، سنن و سوابق تاریخی را متعلق به خود می‌دانند و به شدت حامی آن هستند. با این اوصاف او چهره یک روشنفکر را طوری مجسم می‌کند که باید نسبت به جامعه متعهد و در عین حال مستقل و فراسوی مرزهای ملی، قومی و تشکیلاتی عمل ‌کند. او انتظار دارد روشنفکران حقیقی در امور و اوضاع عمومی یک جامعه دخالت کنند و از خود واکنش نشان دهند و در جهت منافع عموم حرکت کنند. به همین ترتیب او دیگر روشنفکرانی را که به هیچ عنوان وارد عرصه مسائل موجود در جامعه نمی‌شوند و فقط حکم یک تماشاگر و سخنگو را دارند، مورد تایید خود قرار نمی‌دهد و آن‌ها را به شدت نقد می‌کند. ادوارد سعید روشنفکران گوشه‌گیر و یا کسانی که به طور منفعل عمل می‌کنند را مورد انتقاد خود قرار داده و اظهار می‌کند که اعمال و افکار آن‌ها نمی‌تواند دارای اهمیت و یا باارزش باشد.

درباره نویسنده کتاب نقش روشنفکر

«ادوارد سعید» فیلسوف فلسطینی، نظریه‌پرداز ادبی، محقق، منتقد و یکی از برجسته‌ترین چهره‌های فعال حوزه سیاسی معاصر است. او قلم تاثیرگذاری داشت و آثار چشمگیری را ارائه کرد. نویسنده‌ای که در سال‌های 1935 تا 2003 زیست و در طول زندگی‌اش همواره در جستجوی عدالت و جهانی بدون رنج و مدافع حقوق مردم فلسطین بود. از مهم‌ترین آثار او «شرق‌شناسی» می‌باشد که به زبان فارسی و بیست و پنج زبان زنده دیگر نیز ترجمه شده است. این کتاب که توسط ناشران نیویورکی رد شده بود و بعدها پس از انتشار، با استقبال بی‌نظیری مواجه شد، نقطه عطفی برای معرفی او در سرتاسر جهان بود. ادوارد سعید دارای مدرک کارشناسی ادبیات انگلیسی از دانشگاه پرینستون و کارشناسی ارشد و دکترای ادبیات از دانشگاه هاروارد آمریکا می‌باشد. 

او پس از اخذ مدرک دکترا، در دانشگاه کلمبیای آمریکا شروع به تدریس ادبیات تطبیقی و زبان انگلیسی کرد و در دانشگاه‌های هاروارد و جان هاپکینز نیز به تدریس پرداخت. ادوارد به زبان‌های فارسی، عربی، فرانسه، ایتالیایی، آلمانی و لاتین مسلط و در موسیقی نیز صاحب نظر بود. طوری که در سال 1992 پس از آن‌که متوجه شد به بیماری سرطان دچار شده است، یک گروه موسیقی بزرگ از اتباع اسرائیلی و فلسطینی تشکیل داد که در آن حوزه نیز فعالیت‌های چشمگیری داشت. او از سال 1993 تا پایان عمرش حدود 150 مقاله نوشت و همه آن‌ها را در وبلاگش منتشر کرد. به دلیل ترجمه‌های متنوع و در دسترس بودن این مقالات، نوشته‌های او به سرعت خواننده‌های جهانی پیدا کرد و تمام دنیا توانستند با افکار و صحبت‌های او مطلع و همراه شوند. او در آثارش تلاش کرد تا سخنگوی جهانی رها، بدون درد و بدون ظلم باشد. همچنین سعی کرد تا ارتباطی بین شرق و غرب ایجاد کند.

ادوارد سعید منتقدی بسیار زبده بود که دائما از حکومت اسرائیل، اهانت‌های دولت یهود نسبت به فلسطین و از یاسر عرفات انتقاد می‌کرد. تا جایی که این افکار او را از برجسته‌ترین مدافعان مسئله فلسطین و از مخالفان سیاست سلطه بر فلسطین پس از معاهده اوسلو قرار داد. او سرانجام تا سن شصت و هفت سالگی زندگی کرد و همواره مسئله فلسطین مهم‌ترین و بنیادی‌ترین دغدغه و دل‌مشغولی او بود.