کتاب دستنامه سغدی (دستور زبان سغدی) نوشته زهره زرشناس توسط انتشارات پژوهشگاه علوم و مطالعات فرهنگی منتشر شده است، زبان سغدی از قرن 2 تا قرن 12 میلادی (اواخر سلسله سامانی) در ایران رواج داشته و نوعی زبان میانجی در آن دوره‌ها به شمار می‌آید.

زبان سغدی قرن‌ها کارکردی مانند زبان انگلیسی امروز داشته و به نوعی زبان میانجی تجار جاده ابریشم بوده است. این نخستین کتابی محسوب می‌شود که با توجه به یافته‌های اروپاییان در حوزه دستور زبان سغدی تالیف شده است. موقعیت این زبان در ایران باستان و زمان سامانیان، برای کسانی که به زبان‌های آغازین فارسی، زبان شاهان و امیران سامانی علاقه‌مندند، بسیار جذاب است. چون این زبان از قرن دوم میلادی تا قرن 12 یا 13 میلادی زبان میانجی فارسی بوده است.

دیدگاه زرشناس بر نقش این زبان در شکل‌گیری زبان فارسی و جایگاه آن در مواجهه با زبان‌های بیگانه وارد شده به زبان فارسی چنین است که این زبان از نظر واژه‌سازی و واژه‌گزینی به زبان فارسی کمک شایانی می‌کند و قادر است از جهات زیادی آن را در مقابل هجوم بسیاری از واژه های بیگانه محافظت کند.

گزیده کتاب دستنامه سغدی

در کتاب دستنامه سغدی زبان‌‌‌‌های ایرانی شاخه‌‌‌‌ای از زبان‌‌‌‌های هند و ایرانی‌‌‌‌اند که از قدیم‌‌‌‌ترین روزگاران تاکنون در درون مرزهای ایران یا بیرون آن متداول بوده و زبان‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌هایی را شامل می‌‌‌‌شوند که دارای ویژگی‌‌‌‌های زبانی مشترک‌‌‌‌اند. این نام‌‌‌‌گذاری بر اساس معیارهای زبان‌‌‌‌شناختی است و نه بر پایۀ مرزهای جغرافیایی یا سیاسی کنونی کشور ایران.

زبان‌‌‌‌های هند و ایرانی یا آریایی یکی از کهن‌‌‌‌ترین زبان های خانوادۀ بزرگ هند و اروپایی و زبانی فرضی است که اصل زبان‌‌‌‌های اقوام هندی و ایرانی -پیش از جدا شدن از یکدیگر و سکونت در هند و ایران- بوده است.

صفحات کتاب :

347

کنگره :

‏‫‬‭‬‭PIR2147‏‫‬‭‭/‮ز‬4د5 1387

دیویی :

‏‫‬‭‭4‮فا‬0/87

کتابشناسی ملی :

‫‎1‎2‎0‎0‎4‎3‎7

شابک :

978-964-426-352-1

سال نشر :

1387