کتاب گردان قاطریزه نوشته سید مجتبی خیام الحسینی، داستان دفاع و مبارزه سخت رزمندگانی است که در شرایط سخت جنگ عراق، برای مبارزه با خطر ضد انقلاب کردستان ماموریت یافته بودند تا با تمام توان و گذر از همهی سختیها با دشمن مبارزه کنند.
ارتفاعات بلند منطقه، ماشین رو نبودن آن و دیگر شرایط سخت آن منطقه رزمندگان را به این فکر واداشت تا برای انتقال تجهیزات و تدارکات لازم برای انجام عملیات از حیوان استفاده کنند. در بین چهـارپایان، قـاطر تنها حیوانی بود که در شـیـبهای تند و صعبالعبور و مناطق خاص کم نمیآورد و قادر بود مسیر را طی کند؛ پس هیچ راهی نبود به جز آنکه از قاطر استفاده شود. گردان قاطریزه روایتی جذاب است از مشکلات این رزمندگان لشکر 14 امام حسین (ع) در عبور از مسیرهای باریک و صعبالعبور جبهههای غرب.
تولید مستندی نیز با همین نام بر اساس بیان ساده و دانشین رزمندگان این گردان از اواخر سال 1394 آغاز گردید و در سال 1395 به پایان رسید، اما از آنجاکه امکان ارائه تمام خاطرات در قالب مستند امکانپذیر نبود، تصمیم گرفته شد کتاب حاضر که شامل تمامی خاطرات و عکسهای فراهم آمده از پژوهش میدانی این کار است، تهیه و متتشر گردد.
مأموریت قاطریزه این بود که باید روزی دو بار به ارتفاعات میرفت. چند تا قاطر زین میکردیم و سبدهای فلزی که به ابتکار بچهها ساخته شده بود و دو طرف حیوان قرار میگرفت، روی حیوان میبستیم و ظرفهای آب را داخل سبدها میگذاشتیم. قاطریزه یکبار پیش از آفتاب زدن برای نیروها آب و غذا میبرد و ساعت ده صبح برمیگشت.
یکبار هم ده صبح میرفت بالا و ناهار و شام میبرد و ساعت دو بعدازظهر برمیگشت. ساعت کار قاطریزه در این منطقه به این صورت بود. قاطری بود که وقتی میخواستیم روی آن بار ببندیم دندانهایش را نشان میداد و چون بچهها با هم شوخی و خنده میکردند، یاد گرفته بود. اگر کسی نمیدانست فکر میکرد میخواهد گازش بگیرد.