کتاب تصویر آینده امنیت در جهان و موقعیت جمهوری اسلامی ایران، اثر صالح اسکندری و علیرضا نصراصفهانی؛ در چهار فصل به نگارش درآمده و به بررسی و تحلیل عناوین و موضوعاتی نظیر؛ رویکرد مطالعاتی و روش شناختی به امنیت، کلان روندهای امنیتی آینده جهان، موقعیت ایران در کلان روندهای امنیتی و راهبردهای ضروری در مواجهه و مهار روندهای کلان امنیت آینده جهان میپردازد.
1. قابلیتهای دفاعی و ماهیت جنگهای نظامی آینده
دو موضوع روند رشد سرمایهگذاری دفاعی و نوع سلاحهای آینده، موضوعاتی هستند که به طور مستقیم با آینده امنیت جهان مرتبط هستند، چرا که این دو بر ماهیت جنگهای نظامی در آینده (خواه به طور بالقوه یا بالفعل) تأثیر دارند. دو قابلیت پیش دارندگی و تفوق دفاعی، مواردی هستند که تولید سلاحهای پیشرفته و افزایش بودجه دفاعی برای تحقیقات نظامی براساس آنها توجیه میشود. نشان دادن روند رشد سرمایهگذاری دفاعی و تنوع سلاحهای آینده، که شکل نبردهای آینده را تعیین خواهد کرد، موضوعاتی امنیتی و مربوط به جهان آینده است.
با توجه به روندهای کنونی، پیشبینی میشود که سرمایهگذاری دفاعی کشور چین، در طی 30 سال آینده (2045 میلادی) از آمریکا به عنوان بزرگترین سرمایهگذار تسلیحات و حوزه دفاعی پیش افتد. بر این اساس، بایستی گفت تا سال 2025 میلادی، 30 درصد این وضعیت محقق خواهد شد. این موضوع، تا حد زیادی به تفوق قدرت اقتصادی چین مربوط است. این دو قدرت اقتصادی جهان، از هر کشور دیگر، بودجه نظامی بیشتری هزینه خواهند کرد. بودجه دفاعی هند در رده بعد قرار میگیرد. روسیه نیز بودجه دفاعی خود را به طور مرتب افزایش میدهد، با وجود این، افزایش بودجه به اندازه کشورهای چین، آمریکا و هند نیست.
کشورهای اروپایی هزینه جاری خود بر نیروی نظامی را حفظ میکنند، اما در صورتی که تهدید واضحی در حوزه اروپا مشاهده نشود، بودجه نظامی این کشورها افزایش نخواهد داشت. پیشرفت در فناوری که به قابلیتهای غیرمرگبار و مؤثر تسلیحات منجر میشود، احتمالاً در آینده، ماهیت جنگهای نظامی را تغییر خواهد داد (وزارت دفاع انگلستان، 2016).