نوشته ی امین امیریان فارسانی و حجت محمد حسینی حاجیور، به بررسی جایگاه جعل رایانه ای در حقوق کیفری ایران، مجازات در جعل رایانه ای، خرابکاری رایانه ای در اسناد بین المللی، پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا و... می پردازد.
همان طور که می دانید جرم جعل رایانه ای به صورت یک عنوان جزایی جدید پا به عرصه نظام کیفری ایران گذاشته است ولی همانند سایر عناوین جزایی از کلیات و اهدافی برخوردار می باشد که در واقع بیان این کلیات، منجر به پرداختن عناصر متشکله این جرم و همچنین تجزیه و تحلیل آن خواهد شد. در واقع جرم جعل رایانه ای به عنوان یکی از جرائم رایانه ای دارای پیشینه و مبانی است.
جعل رایانه ای از جمله جرم هایی می باشد که در آن کامپیوتر هم وسیله مرتکب شدن به جرم و هم موضوع آن است. امروزه به دلیل توسعه یافتن ارتباطات تجاری، سیاسی و علمی اعتبار و ارزش اسناد بسیار بیشتر از گذشته شده است که جعل این اسناد منجر به برخورد شدید جامعه می شود و از طرف دیگر به دلیل هزینه های نگهداری اسناد نوشته، بیشتر داد و ستدها در جهان به وسیله اسناد الکترونیکی انجام می شود به صورتی که همه ی داد و ستد های تجاری در برخی از بنادر جنوب شرقی آسیا تنها با این گونه اسناد انجام خواهند شد.
اسناد الکترونیکی از خصوصیاتی برخوددار هستند که آن ها را با سایر اسناد کاغذی متمایز می کند. مهم ترین خصوصیت این اسناد این است که دارای اطلاعاتی مخفی هستند که برای هیچ کس قابل رویت نمی باشد ولی در صورت نیاز اطلاعات خیلی زیادی به شما می دهد. همچنین اسناد و داده های الکترونیکی را می توان به حالت فشرده ذخیره کرد بنابراین نقل و انتقالشان بسیار آسان است اما نسبت به داده ها و اسناد کاغذی قابلیت جعل بیشتری دارند.
جعل رایانه ای به عنوان یکی از جرائم رایانه ای به لحاظ خصوصیاتی که در آن نهفته است و خاص کلیه جرائم رایانه ای می باشد از حیث مسئولیت و مجازات کیفری اقتضاء دارد که با جرائم سنتی متفاوت باشد و از طرفی از حیث جنبه شکلی و من جمله آیین دادرسی ضرورت دارد تا مورد توجه قانون گذاران قرار گرفته و آیین دادرسی مختص به این بزه را از سیر قانون گذاری بگذرانند؛ در فصل پایانی ما با سه مبحث مسئولیت کیفری، مجازات و آیین دادرسی در جعل رایانه ای روبرو هستیم.
مبحث اول متشکل از دو گفتار می باشد. در گفتار اول به بررسی توصیفی مسئولیت کیفری در فضای سایبر و جعل رایانه ای اشاره می کنیم و در گفتار دوم مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی را در جعل رایانه ای مورد بررسی قرار می دهیم.
مبحث دوم نیز متشکل از دو گفتار می باشد و در گفتار اول به بررسی توصیفی مجازات های موجود در قوانین مربوط به بزه جعل رایانه ای می پردازیم و در گفتار دوم به بررسی انتقادی این مجازات ها اشاره می کنیم. مبحث سوم از سه گفتار تشکیل یافته است. در گفتار اول فرآیند دادرسی بزه جعل رایانه ای که متشکل از تعقیب، رسیدگی، کشف بزه و تفتیش و ضبط داده ها می باشد مورد بررسی قرار می گیرد و در گفتار دوم به بررسی صلاحیت کیفری در جعل رایانه ای از نظر فضای بین المللی و محاکم کیفری داخلی می پردازیم و در گفتار سوم ادله الکترونیکی در بزه جعل رایانه ای را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهیم.