کتاب سلفیه گذشته حال و آینده نوشته حمید ایماندار، حسین ظفری است که در انتشارات دانشگاه جامع امامحسین (ع) به چاپ رسیده است. پژوهش کنونی در قالب نسخه سامان یافته مجموعه مقالات پژوهشی نویسندگان به تحلیل ریشههای عقیدتی و کلامی انشقاقات جریانات سلفی گری معاصر پرداخته است؛ براساس تبیین اختلاف عقیدتی سلفیها و چالش آنها در توافق عقیدتی، روشن میشود که سلفیه و نوسلفیه اختلافات مبنایی با یکدیگر دارند که این مسئله در حوزه تبیین مفهوم توحید و شرک به عنوان نقطه ثقل عقیدتی سلفیها و همچنین تلقی از مسئله تکفیر نمود ویژهای دارد.
در توجیه علل این انشقاقات مؤلفههایی چون زمینههای ژئوپلیتیک، جغرافیای سیاسی و فرهنگی و اجتماعی محل ظهور جریانات سلف گری، ناکارآمدی جریان سلفیه حجازی به عنوان مصدر ظهور سلفیه، عدم هماهنگی مؤلفههای سلفی گری با مقتضیات زمانه، تعصب، جمود و خلوص گرایی سلفیه سنتی مورد توجه قرار گرفته است.
در عصر کنونی، نقش تفکرات عقیدتی- کلامی و سیاسی مکتب سلفیه و خرده جریانات زیرمجموعه و متأثر از آن در مناسبات گرایشهای مختلف جهان اهل سنت بسیار چشمگیر است که ارتباطی وثیق با پشتیبانی مادی و معنوی این جریان از سوی قدرتهای سیاسی منطقهای و گاه بین المللی دارد. اما تحول مهمی که به سبب تمرکز نگرشها بر کارکرد قدرت طلبانه و عملگرایانه مجموعه جریان سلفیه در معادلات منطقهای و فرامنطقهای فراموش شده، به چالشهای عقیدتی و کلامی موجود در اهل سنت متأثر از گرایشات سلف گرایانه مربوط است که به نوبه خود تأثیر عمیقی در انشقاقات عقیدتی و سیاسی جریانات منتسب به سلفیه داشته است؛ به عبارتی محوریت مؤلفههای عقیدتی و کلامی در جریان سلفیه در کنار تفکرات جزم اندیشانه حاکم بر آحاد سلفیها، گویای نقش مهم اصل عقیده در شکل دهی مناسبات دینی و سیاسی در درون جریانات سلفی گری است؛ بنابراین باید به این پرسش پاسخ داد که تأثیر مؤلفههای عقیدتی در مناسبات جریانات سنی- سلفی در عصر حاضر چگونه بوده است.