کتاب مهاجرت و جایگاه آن در معاهدات حقوق بین الملل نوشته آریا عزیزی، به بررسی پناهندگی در حقوق بین الملل و چارچوب حقوقی نظام حمایت بین المللی از پناهندگان می پردازد. در راستای تاریخ، پیوسته در اثر وجود جنگ ها، اشغال، پرخاشگری ها و دیگر انواع و گونه های آزار و اذیت ها، انسان های دل آزرده از این چالش ها و دشواری ها، اقدام به ترک خانه و کاشانه خود نموده و تلاش در رساندن خود به منطقه های مطمئن داشته اند. این اشخاص از ترس اینکه مورد پرخاشگری ، تجاوز، قتل و غارت قرار گیرند، ناخواسته ترک میهن کرده و راهی کشورهایی می شوند تا از این گرفتاری ها نجات یابند. این قضیه گریبان هموطنان کشور افغانستان را هنوز هم رها نکرده و هر سال ناظر هزاران نفر هستیم که ناگزیر با ترک کشور حتی زندگی خود را به خطر می اندازند. بر پایه آمار سال 2011 کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا در سال گذشته میلادی به درخواست 84100 پناهجو جواب مثبت داد. شمار پناهجویانی که در سال 2010 در کشورهای اتحادیه اروپا موفق به اخذ پناهندگی شدند 74100 نفر بود. خبرگزاری آسوشیتدپرس هم نوشت، یوروستات (Eurostat) قسمت آمار اتحادیه اروپا، روز 4 حمل 1391 مصادف با (23 مارچ 2011) در لوکزامبورگ اظهار کرد که در طول سال گذشته میلادی تعداد 301 هزار پناهجو در 27 کشور عضو اتحادیه اروپا درج شده اند. بر طبق این بیانیه، در سال 2010 میلادی 259 هزار پناهجو در کشورهای عضو اتحادیه اروپا درج شده بودند. بیشترین تعداد پناهجویان از افغانستان بوده اند که تعداد آن ها 28 هزار نفر بوده است. بعد از افغانستان کشورهای روسیه، پاکستان و عراق قرار دارند. بیشترین هجوم پناهجویان با 56 هزار و 300 نفر، به فرانسه بوده است. آلمان با 53 هزار و 300 پناهجو در رتبه دوم قرار دارد. در آلمان بالاترین پناهجویان از افغانستان و بعد از آن صربستان و عراق هستند. ولی به نسبت جمعیت کشورها، بالاترین تعداد پناهجویان در کشورهای مالتا، لوکزامبورگ، سویدن، بلژیک و قبرس درج شده اند. در مالتا به ازای هر یک میلیون نفر، چهار هزار و 500 پناهجو ثبت شده است. از طرف دیگر، کشور لیختن اشتاین با 75 پناهجو کم ترین پناهجوی ثبت شده اروپا در سال گذشته را داشته است. در سال گذشته 2011 فیصدی، پاسخ های منفی به تقاضاهای پناهندگی حدود 75% بود که سه چهارم جمعیت پناهجو را دربردارد. همچنین در این سال به 29 هزار نفر حق پناهندگی اعطا شده است. 21 هزار نفر از متقاضیان پناهندگی نیز با اینکه پناهندگی نگرفته اند ولی به خاطر آنکه حدس می رود در صورت بازگشت به کشورشان جان آن ها در خطر قرار گیرد مورد حمایت قرار گرفته اند ولی از حق پناهندگی برخوردار نشده اند. یوروستات که دفتر آن در لوکزامبورگ است آمارهای خود را از هر کشور عضو اتحادیه اروپا جمع آوری می کند. این نهاد همچنین آمار منطقه های گوناگون کشورها را نیز در دست دارد.

در بخشی از کتاب می خوانید:

کمیساریای پناهندگان به عنوان سازمانی بشردوستانه و غیرسیاسی، از جانب سازمان ملل وظیفه حمایت از پناهندگان و کمک به آن ها در یافتن راه حل هایی برای وضعیت ناگوارشان را عهده دار شده است. به موازات پیچیده شدن هر چه بیشتر مسئله آوارگی در طول نیم قرن گذشته، کمیساریا نیز برای پاسخگویی به این چالش رشد کرده است. دفتری که در سال 1950 تأسیس شد از یک نهاد نسبتا کوچک و تخصصی با طول دوره مأموریت احتمالی برای 3 سال به سازمانی با 4 هزار نیرو، دفاتری در نزدیک به 120 کشور و بودجه سالانه 1 میلیارد دلار آمریکا تبدیل شده است. کمیساریا اکنون علاوه بر ارائه حمایت حقوقی، در بحران های بزرگ به طور مستقیم یا از طریق نهادهای همکار به کمک رسانی مادی می پردازد. کمیساریا در 50 سال اولیه فعالیت خود بیش از 50 میلیون نفر را مورد حمایت و مساعدت قرار داده و جایزه صلح نوبل را دریافت نموده است. کمیساریا در سطح بین المللی، معاهدات مربوط به حقوق پناهندگان را ترویج کرده و بر مطابقت عملکرد دولت ها با حقوق بین المللی پناهندگان نظارت می کند. کارکنان کمیساریا حقوق پناهندگان را در میان تمام افرادی که در حمایت از آن ها دخالت دارند ترویج می دهند، مرزبانان، روزنامه نگاران، سازمان های غیردولتی، حقوق دانان، قضات و کارکنان ارشد دولتی از جمله این افراد هستند. در عرصه عملیاتی، کارکنان، کمیساریا برای حمایت از پناهندگان طیف گسترده ای از فعالیت ها را انجام می دهند، از جمله پاسخ به وضعیت های اضطراری، نقل مکان اردوگاه های پناهندگان از مناطق مرزی به منطقه افزایش ایمنی، تضمین آنکه حق زنان پناهنده در تقسیم غذا و خدمات اجتماعی رعایت می شود، وحدت مجدد خانواده های از هم جدا شده، ارائه اطلاعات به پناهندگان در مورد شرایط کشور مبدأ به منظور قادر ساختن آن ها به اتخاذ تصمیمات آگاهانه در مورد بازگشت، ثبت درخواست پناهنده برای اسکان مجدد در کشور دوم پناه دهنده، بازدید از مراکز نگهداری و ارائه مشاوره به دولت ها در مورد طرح قوانین پناهندگی، سیاست ها و عملکردها، کمیساریا با ارائه کمک به پناهندگان برای بازگشت به وطن در صورت مساعد بودن اوضاع برای بازگشت، ادغام در کشور پناه دهنده یا اسکان مجدد در کشورهای دیگر راه حل های دراز مدت برای وضعیت ناگوار و آن ها را جستجو می کند. امروزه یکی از چالش هایی که پناهندگان و کشورهای پناه دهنده با آن روبرو هستند پر کردن خلأ حمایتی در وضعیت هایی است که کمیساریا در صدد حمایت از افرادی برمی آید که دولت های مربوط به موجب اسناد مربوط به پناهندگان مسئولیتی برای کمیساریا قائل نیستند.

صفحات کتاب :

کنگره :

‏‫‬‬‮‭K3230

دیویی :

‏‫‬‬‮‭‬‭342/083‬

کتابشناسی ملی :

5697980

شابک :

‫‬‬‮‭978-622-6538-52-7

سال نشر :

1398