مخازن ذخیره همواره یکی از تجهیزات مهم صنایع نفت، گاز و پتروشیمی بوده است که در حجم و هندسههای مختلف طراحی و ساخته میشوند. اهمیت و گستردگی کاربرد این تجهیزات، نویسندگان را مشتاق کرده است تا تجربه طراحی خود را جمعآوری کرده و در اختیار علاقهمندان این حوزه قرار دهند.
کتاب مبانی طراحی و مهندسی مخازن ذخیره اتمسفریک با معرفی استانداردها، دانش روز دنیا و بیان نکات مهم در حوزه فنی و مهندسی، سعی برآن داشته است که علاقهمندان را با مهندسی مخازن و نحوه طراحی آن بیشتر آشنا کند. علیرضا بهنامفر در کتاب مبانی طراحی و مهندسی مخازن ذخیره اتمسفریک پس از مقدمه مختصر از مخازن در فصل اول، در فصل دوم به معرفی انواع فونداسیون مخازن و مبانی طراحی پرداخته است که در ابتدا انواع فونداسیون را به صورت شماتیکی تشریح کرده و بعد روند کلی طراحی فونداسیون مخزن را بیان کرده است.
در فصل سوم به محاسبات و طراحی مکانیکال مخازن مطرح و اصول طراحی برق و ابزار دقیق مخازن را در فصل چهارم تشریح میشود، فصل پنجم انواع مکانیزمهای اطفاءحریق توضیح داده میشود و در نهایت در فصل پایانی آمادهسازی متناسب سطح و سیستم رنگآمیزی منتخب مخزن و استانداردهای این حوزه را بیان میشود. این کتاب توسط موسسه انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع) برای دانشجویان رشتههای فنی و مهندسی منتشر شده است.
معرفی انواع فونداسیونها و مبانی طراحی
یکی از مهمترین قسمتهای احداث یک مخزن، فونداسیون آن است که باید در طراحی و ساخت آن دقت ویژهای لحاظ شود. اهمیت دقت در ساخت فونداسیون را میتوان اینگونه بیان کرد که در صورتی که تمام مراحل ساخت مخزن بهدرستی صورت پذیرد ولی بر روی فونداسیون نامناسب قرار گرفته باشد و مخزن دچار نشستهای نامتقارن و یا بیش از حد شود مخزن از سرویس خارج شده و هزینههای زیادی به پیمانکار و یا بهرهبردار تحمیل خواهد شد، که گاهی اصلاح مخزنی که دچار نشست نامتقارن شده است، غیرممکن بوده و در بیشتر مواقع مخزن بدون استفاده خواهد شد. بنابراین باید در محل احداث هر مخزن شرایط و مقاومت خاک محل احداث مخزن، مورد بررسی قرار گرفته و ظرفیت، تحمل و نشست خاک محاسبه شود.
این اطلاعات بهطور کلی از طریق گمانهزنی خاک، آزمون بارگذاری، نمونهگیری، آزمونهای آزمایشگاهی و تجزیه و تحلیل از طریق آزمایشگاه ژئوتکنیک حاصل میشود. فونداسیون بایستی توانایی نگهداری بار ناشی از مخزن و محتوایی آن را داشته باشد. نشست کلی نباید باعث تنش در اتصالات لولهکشی یا ارائه اندازهگیریهای نادرست شود.