کتاب روشها و فنون تدریس، اثر ولی هاشمپور، حسن فانیدپور و یونس پاکپور؛ به اصول و شیوههای متفاوت آموزش در کلاس میپردازد. مقصود از عرضه طرح آموزش که این کتاب بر اساس آن تهیه شده است.
مجسم کردن ساختار فرایندها و فعالیتهای مهم تدریس و شناخت جایگاه هر یک از این فعالیتها است. در تمامی دروس (تصاویر نمودار و جداول) مثالها و توضیحات بیشتری از مفاهیم گنجانده شده است تا میزان دشواری محتوا کاهش یابد.
در این کتاب سعی شده است متن درسی قابلیت اجرایی داشته و از حفظ صرف مطالب پرهیز شود. مطالعه کتاب روش و فنون تدریس به معلمان مدارس و مدرسان آموزشگاههای مختلف توصیه میشود.
فنون معرفی کننده درس، برای ارایه چارچوب کلی موضوع درس جدید به کار میرود. در این قسمت فنونی تحت عنوان فنون معرفیکننده درس پیشنهاد میشود که عبارتند از؛ پیشسازماندهنده که برای یادگیری مفاهیم جدید، ایجاد چارچوب ذهنی نسبت به آن استفاده میشود. پیشسازمان بیشتر برای معرفی موضوعات سازمان یافته به کار میرود. ارائه دورنما یا نگاه اجمالی برای این که چگونه موضوعات کاربردی را معرفی کنیم؟ یا چگونه فرایندهای عمل (روشکار) را نمایش دهیم؟، بازنمایی مثال برای این که چگونه موضوعات مفهومی، بیساختار و انتزاعی را معرفی کنیم؟ بیان تجربه که برای معرفی موضوعات چالشانگیز کاربرد دارد.
پیشسازماندهنده
موضوعاتی که ساختار مشخصی دارند، ارایه قیاسی آن (از کل به جزء) با استفاده از پیشسازماندهنده انجام میگیرد. پیشسازماندهنده عبارت یا توضیح مختصری از پیکره و ساختار علم خاص است، که به شکل نمایشی (نوشتار) یا بیانی در مرحله شروع تدریس ارایه میشود. پیشسازماندهنده بایستی مختصر، کلی و انتزاعی باشد که توسط شاگردان، ساختار علم مورد نظر قابل تصور باشد. پیشسازماندهنده مطالبی است که پیشنیاز درس جدید را فرا میخواند و شرایط ذهنی شاگرد را برای یادگیری درس جدید فراهم میکند.
بنا به تعریف، پیشسازماندهنده مفهومی کلی است که مطالب درسی جدید را به مباحث پیشین همان موضوع مربوط میسازد. در پی ایجاد این رابطه، چارچوب ذهنی شاگرد شکل میگیرد تا با آمادگی بیشتری درس جدید را یاد بگیرد، که آزوبل این فرایند را معنیدار کردن یادگیری نامیده است .