کتاب درسنامه فقه (جلد دوم)
معرفی کتاب درسنامه فقه (جلد دوم)
کتاب درسنامه فقه جلد دوم نوشته علیرضا محمدی‌نژاد منتشر شده توسط انتشارات هاجر کتاب درسی طلاب حوزه علمیه.
اسلام به عنوان مکتبی آسمانی که هدف خود را سعادت انسان بیان می‌کند، زیربنای ایجاد جامعه مطلوب و سعادتمندی انسان را عمل درست بر طبق اعتقاد صحیح می‌داند؛ ازاین‌رو در آموزه‌های خود، اصولِ اعتقادی خاصی را بر پیروانش لازم می‌شمارد تا پس از تحقیق لازم، به آن اصول اعتقادی باور و ایمان داشته باشند. همچنین فروعات عملی خاصی را بیان می‌کند؛ که بر هر شخصِ مسلمانی واجب است رفتارِ خود را در حوزه فردی و اجتماعی بر طبق آن فروع تنظیم کند؛ به بیان دیگر، اسلام تنها اعتقاد صحیح را کارساز نمی‌داند، بلکه در مرحله عمل و رفتار نیز مسلمانان را دعوت به انجام خوبی‌ها و پرهیز از بدی‌ها می‌کند.
در هر صورت آن قسمتی که عهده‌دار بخش عملی دین است، «فقه» یا «احکام» نام دارد که در حقیقت مجموعه قوانین عملی اسلام، و نشأت گرفته از وحی الهی (قرآن و روایات) است و با بیان معصومان تفسیر و تبیین شده‌اند.
ما معتقدیم خدای متعال با وضع قوانین عملی دین، خواسته دنیا و آخرت بشر را تأمین کند و زندگی امن و آرامی را برای او به ارمغان آورد؛ اما متأسفانه انسان، روز‌به‌روز با دور شدن از مسیر عمل به قوانین، به سوی گرفتاری و مشکلات در حرکت است؛ غافل از اینکه تا وقتی به این قوانین عمل نکند، به ناچار باید مشکلات زیادی را متحمل شود.
حوزه‌های علمیه و فقهای بزرگوار اسلام، همواره در طول تاریخ برای حفظ فقاهت، ابلاغِ احکام دین و همچنین دفاع از این شریعت مقدس، تلخی‌ها و سختی‌های فراوانی را به جان خریده‌اند. چه بسیار کتاب‌هایی که در وضعیت تقیّه یا در گوشه زندان در سخت‌ترین حالتِ ممکن نگاشته شده است و چه بسیار بزرگانی که در راه تحقق این آرمان و حفظ دین خدا سر و جان خود را فدا کرده‌اند.
اکنون که به برکت نظام اسلامی، احکام دین توسط عالمان و مراجع بزرگوار تقلید در قالب رساله‌های توضیح‌المسائل و یا استفتائات بیان می‌شود و به راحتی در دسترس مردم قرار می‌گیرد نیز ثمره همان تلاش‌های دیروز، و یکی از نعمت‌های بزرگی است که باید خدای متعال را شاکر باشیم.
بدون شک، آموزش احکام اسلامی و تشویق مردم به انجام صحیحِ دستورات شرعی، برترین عبادت، و مایه خشنودی خدای متعال است. همچنین رسالت انبیای الهی و معصومان، پس از بیان عقاید و باورهای صحیح، ابلاغ دستورات دینی و دور کردن مردم از گناه و رفتارهای ناشایست بوده است؛ به همین جهت، فراگیران حوزه‌های علمیه که _رسالت اصلی آنان پس از فراگیری علوم اسلامی، تعلیم، ترویج و تبلیغ مذهب حقه تشیع است_ زمانی می‌توانند جامعه را به سوی اسلام اصیل هدایت کنند که قادر باشند پس از عمل صحیح به این دستورات شرعی، آنها را به بهترین نحو و شیوه‌ای مناسب برای مردم نیز بیان کنند.
گزیده کتاب درسنامه فقه (جلد دوم)
احتضار
اولین عملِ واجب بر اطرافیان کسی که در شرف مرگ است از حالت «احتضار» شروع می شود.
تعریف احتضار
به کسی که در حال جان دادن است «محتضر» و به آن حالت، «احتضار» می گویند.
وظیفه مُحتَضَر و اطرافیان او
بنابر احتیاط واجب باید شخص مسلمان را در حال احتضار به پشت و به سمت قبله بخوابانند، به طوری که کف پای او به جانب قبله باشد و اگر خود محتضر توانایی این کار را داشته باشد این وظیفه به عهده خود اوست.
پرسش میانی
آیا برای رو به قبله کردن محتضر نیاز به اجازه از ولی او داریم؟
کارگاه احکام
برای انجام برخی از وظایف نسبت به دیگران که در احکام شرعی ذکر شده است، نیازمند اجازه از ولی آن ها هستیم. با کمک استاد خود این موارد را در رساله ی عملیه مرجع خود پیدا کنید.
برخی از توصیه ها و مستحبات نزد محتضر
در روایت آمده که رسول خدا ص فرمود: به کسانی که در حال مرگ هستند «لا إله إلا الله» را تلقین کنید.
