ما انســان ها در عالمی زندگی می کنیــم کــه ارتبــاط عمیــق و واقعــی بــا ســایر موجــودات نداریــم، بلکــه رابطــۀ مــا بــا اطــراف، یــک ارتبــاط ظاهری و ســطحی اســت. حــال آن کــه واقعیت اشــیا بســیار عمیق تــر از دریافت ماســت؛ زیرا توانایــی دســتگاه های ادراکــی و گیرنده هــای مــا، محدود اســت و این دســتگاه ها نمی تواننــد همۀ واقعیت را دریافــت نمایند و تنها بخشی از آن را دریافت می کنند.
به طور مثال اهل معنا واقعیت هر غذایی اعم از پا کی و طهارت یــا نجاســت و ناپا کــی را می فهمنــد در حالــی کــه دیگــران این لایۀ عمیــق را نمی بیننــد. آن هــا ظاهــر و باطــن را می بینند، اما چشــم و نفــس مــا با آن لایۀ عمیق مرتبط نمی شــود زیــرا ارتباط پیدا کردن با باطــن، نیاز بــه گیرنده های دیگــری دارد؛ امــا مؤمن می توانــد در اثر تقوا و تهذیب نفس که همان مراقبه و ترک دلبستگی به دنیاست، نفــس خــود را لطیف و اثرپذیر نمایــد تا اثرپذیــری اش از موجودات اطراف بیشتر شده و بتواند نورانیت و تاریکی اشیا را مشاهده کند.
در ادبیــات دینی و فلســفی از ایــن موضوع با تعبیر دنیا و آخرت یاد می شود؛ دنیا یعنی آن لایه ای از عالم هستی که انسان می تواند با همین دستگاه های ادراکی خود، با آن ارتباط برقرار کند؛ در کنار ایــن دنیــا، عالم غیب و پنهانی به نام آخــرت وجود دارد که جدای از این جا نیست بلکه باطن همین عالم دنیاست، ولی چون از دید ما پنهان اســت و پس از این دنیا آشــکار می شود به آن، عالم غیب و عالــم آخرت گفته می شــود. این عالم برای اهلش غیب نیســت و آن هــا هم اکنــون آن باطن و غیب را به میزان ســعه و ظرفیت خود دریافت می کنند.
اگر ما این مطلب را مدنظر قرار دهیم که کارهای انسان لایه های مختلف و مراتب گونا گون دارد، آن گاه با حساسیت بیشتری دقت می کنیم که باطن کاری که در حال انجام آن هستیم چه طعمی، چه بویی و چه شــکلی دارد و بالاتر از افق رنگ و بو و شــکل، همراه با نورانیت است یا همراه با ظلمت.
کتاب روح نماز براساس کتاب آداب الصلاة امام خمینی (ره) نوشته شده و نویسنده سعی کرده است لایه های پنهان نماز را برای مخاطبین باز کند و دریچه ای از نور را به سویشان بگشاید.

خلاصه کتاب روح نماز

عباداتــی مانند نمــاز، حج و روزه، دارای دو نــوع آداب ظاهری و باطنی هســتند؛ مراد از آداب ظاهری، همان رفتارهایی اســت که در ظاهــر مشــاهده می شــود و رســاله های عملیّــه و علــم فقــه به آن می پردازنــد و برخــی از آن هــا واجــب و برخــی مســتحب اند؛ مانند آداب و شــرایط قیــام و رکــوع و ســجده و کیفیــت گفتــن اذکار و طمأنینه در نماز؛ اما آداب باطنی اموری اســت که مربوط به درون انسان و قلب اوست و با چشم ظاهری دیده نمی شود و انسان یا با مراجعه به درون خود از آن مطلع می گردد یا با چشــم ملکوتی آن را در دیگران می بیند.
عبادات در کنار این آداب ظاهری و باطنی، اســراری هم دارد، اسرار نماز همان لایۀ پنهان اعمال ظاهری است. چرا نماز این گونه تشــریع شده اســت؟ چــرا باید بعــد از قیام به رکوع و ســجده رفت؟ چــرا دو ســجده در هــر رکعت واجب اســت؟ و...؟ از این چراها به اســرار نماز تعبیر می شــود. دانســتن حکمت، فلسفه و اســرار عبادات کمک می کنــد کــه آداب باطنــی نمــاز از ســوی شــخص نمازگــزار رعایت شود؛ به تعبیری اگر ما فلسفۀ اعمال را به طور صحیح متوجه شویم و بدانیــم مــراد شــرع مقــدّس از ایــن ذکــر خــاص در رکوع و ســجده چیســت، از ایــن پــس تلاش می کنیــم تا حــال قلبــی مــا در رکوع و سجده به گونه ای باشد که مطلوب خداوند متعال است.
کتاب روح نماز در 12 فصل با عناوین زیر به تشریح این مهم می پردازد:
فصل اول: در بیان توجه به عزّ ربوبیت و ذلّ عبودیّت، فصل دوم: در مراتب مقامات اهل سلوک: علم، ایمان، اطمینان، مشاهده، فصل سوم: در بیان معنای خشوع، فصل چهارم: در بیان ادب طمأنینه و اثر تکرار عبادات و تکثار اذکار در تحصیل آن، فصل پنجم: در بیان محافظت عبادت از تصرف شیطان، فصل ششم: در بیان نشاط و بهجت، فصل هفتم: در بیان تفهیم، فصل هشتم: در بیان حضور قلب، فصل نهم: روایاتی راجع به حضور قلب و مراتب آن، فصل دهم: در دعوت به تحصیل حضور قلب، فصل یازدهم: در بیان دوای هرزه گردی خیال و طریقۀ تحصیل حضور قلب و فصل دوازدهم: در بیان این که حب دنیا باعث تشتت خیال است

برشی از متن کتاب روح نماز

حــال ایــن ســؤال پیــش می آید کــه بالاخــره انســان باید بــر خود ســخت بگیرد یا با نرمی با خودش مدارا کند؟ به تعبیر دیگر گاهی تصــور می شــود روایــات مجاهــده بــا نفس، بــا روایــات رفــق و مدارا ناســازگارند، برخی روایات از مدارا و فشــار نیاوردن سخن می گویند و روایات دیگر بر مجاهده با نفس و جهاد اکبر تأ کید دارند، به حدی که انسان یقین می کند بدون مجاهده به جایی نخواهد رسید! حل مســئله بــه این صورت اســت که مؤمن بدون تحمّل فشــار و وارد کــردن ســختی بــر نفس، هیــچ گاه به کمال نمی رســد و جهاد فی سبیل الله نیز واجب و ضروری است، ولی سخن در میزان این مجاهــده اســت و این که انســان باید تا چــه اندازه به خودش فشــار وارد کند و بر خود سخت بگیرد؟ به مقداری که قابل تحمّل است یــا مقداری کــه قابل تحمّل نیســت؟! این موضــوع در تمام زندگی ما وجود دارد. کســی که می خواهد مدرســه برود و درس بخواند اگر ســختی و مشــقت تحصیل را تحمّل نکند، هرگز باسواد نمی شود؛ گاهی معلم آن قدر به دانش آموز تکلیف می دهد که باعث دل زدگی او از درس می شــود و گاهــی معلــم به دانش آمــوز به اندازه ظرفیّتش ســخت می گیرد و کودک با تحمّل این فشــار رشــد می کند؛ سپس معلــم آهسته آهســته میــزان ســختی را بیشــتر می کند تــا دانش آموز دوباره رشد کند و... .
در همــۀ مســائل تربیتــی حتــی ورزش کــردن ایــن نکتــه صــادق اســت. کســی که قصد پهلوان شــدن دارد، باید به بدن خود فشــار بیــاورد، ولــی گاهــی میــزان این فشــار به حدی اســت که ورزشــکار به طور کلی آســیب می بیند اما اگر مقدار ســختی و فشار را اصولی و به تدریج افزایش دهد، هر بار بدن تحمّل بیشتری در برابر فشار از خود نشان می دهد. راه خدا نیز دقیقاً همین گونه است.
روایات رفق و مدارا به معنای ترک جهاد فی ســبیل الله نیســت، بلکــه «جهــاد فی ســبیل الله» و «رفق و مدارا» بــا یکدیگر همراهند و انسان باید به مقدار رفق، مجاهده هم داشته باشد.

روح نماز چیست

همان طور که در معرفی کتاب روح نماز گفتیم، عبادات دارای باطن و ظاهر است. اعمال ظاهری نماز مثل رکوع و سجود و اذکار میشوند جسم و ظاهر نماز و خلوص نیت و حضور قلب و ارتباط گیری با خدا می شوند روح نماز.

موسسه جوانان آستان قدس

از دیگر کتاب هایی که این انتشارات به چاپ رسانده است می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کتاب عیار تجربه، کتاب عشق خدا، کتاب معلم خداشناسی و ...

دانلود کتاب روح نماز

نسخه اکترونیک کتاب روح نماز را می توانید از طریق نرم افزار فراکتاب دانلود کرده و سپس در کتابخوان فراکتاب به مطالعه ی آن بپردازید.

دانلود کتاب روح نماز

مشخصات کتاب روح نماز در جدول زیر آورده شده است:

مشخصات
ناشر:	موسسه جوانان آستان قدس
نویسنده:	محمدحسن وکیلی
تعداد صفحه:	272
موضوع:	اعتقادی
قالب:	الکترونیک