هدف از بعثت پیامبر گرامی اسلام مطابق روایت شریفه «تکمیل مکارم اخلاقی» است و جامعه و فرد از نظر مکتب اسلامی تنها از راه اخلاق نیکو به معنای دقیق و جامع آن یعنی پروراندن صفات و خُلقیّات فاضله در دل و جان و انعکاس آن در عمل، به کمال خود نائل میشوند. جامعه ای که در آن حسد، کینهورزی، حرص و بخل و دیگر رذایل اخلاقی وجود داشته باشد، حتّی اگر از نظر مظاهر تمدّن ظاهری به منتهای شکوه هم برسد، از نظر اسلامی جامعهای مطلوب نیست.
برای استقرار اخلاق در جامعه، هم تمرین و مجاهدت انسانها لازم است و هم آموزشهای اخلاقی که انسانها در همهی سطوح بدان نیاز دارند. بزرگترین آموزگاران اخلاق، انبیای الهی و ائمّهی هدی هستند که خود کریمترین، شریفترین و بااخلاقترین مردم همهی روزگارانند. پرچم تهذیب و تکمیل اخلاق، توسّط پیامبر اکرم برافراشته شده و تعالیم اخلاقی اسلام پس از ائمّهی معصومین از طریق علما و اساتید اخلاق اسلامی نسل به نسل در تربیت و تهذیب مسلمین نقشآفرینی کرده است. بیشک سهم طلّاب و روحانیون در انتقال و تعلیم مفاهیم عالیهی اخلاقی به اقشار مختلف مردم بیبدیل و چشمگیر است.
حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای که نقش طلّاب و روحانیون را در حفظ و اشاعهی فرهنگ و معارف اسلامی و نیز در پیروزی و تداوم و تثبیت انقلاب اسلامی نقشی مهم و خطیر میدانند، همواره آنان را در عین توجّه به علمآموزی و معرفتاندوزی و بصیرت سیاسی نسبت به شرایط جهان و انقلاب و نظام، مکرّراً به اهتمام در تهذیب اخلاقی نیز توصیه کرده و یکی از وظایف حوزههای علمیّه را حفظ و تکمیل و تثبیت و تعمیق روح صفا و معنویّت در طلّاب دانستهاند.
ایشان در عمل به این توصیه ی مهم، خود در آغاز هر جلسه از درس خارج فقه به بیان و شرح حدیث یا احادیثی از معصومین پرداخته و دل و جان طلّاب را با مفاهیم و معانی عالیهی نورانی احادیث آشنا میکنند. محصول این سنّت حسنهی معظّمٌ لّه _از آغاز درس خارج ایشان که از بهار 1369 آغاز شده و همچنان ادامه دارد_ مجموعهی دلنشینی از معارف اخلاق اسلامی است. احادیث مورد استفادهی ایشان از مجموعههای حدیثی همچون بحارالانوار، تحف العقول، وسائل الشّیعه، امالی شیخ صدوق، الشّافی و... انتخاب شدهاند.
کتاب گزیده احادیثالنوادر از مجموعه «حدیث زندگی» مشتمل بر احادیث برگزیده ی کتاب «نوادر» راوندی است که از اوّل آذرماه 1383 تا بیست وچهارم خرداد 1384 در ابتدای جلسات درس خارج فقه، توسّط معظّمٌلّه گزینش، بیان و شرح شده است. یادآور میشویم که این کتاب پیش از این با عنوان «نسیم سحر» توسّط انتشارات انقلاب اسلامی انتشار یافته بود و اکنون پس از اعمال برخی تغییرات با عنوان حاضر در اختیار مخاطبین گرامی قرار گرفته است.
«نوادر» راوندی یکی از مجموعههای حدیثی است که توسّط سیّدابوالرّضا ضیاءالدّین، فضلالله بن علیّ بن عبیدالله حسینیراوندی از علمای نامآور شیعه در قرن ششم هجری جمعآوری شده است. وی همچنین فردی ادیب و شخصیّتی مورد احترام علمای شیعه میباشد. انتشارات انقلاب اسلامی با هدف اشاعهی معارف اخلاقی اسلام از کلام معصومین (علیهمالسلام) و با شرح و بیان حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای (مد ظلّه العالی) در صدد است مجموعهی این احادیث را در سلسله کتابهایی با عنوان «حدیث زندگی» در معرض استفاده ی عموم مردم مؤمن و خصوصاً جوانان پاکدل و بصیر جامعه ی اسلامی قرار دهد.
امیرالمؤمنین (ع) از قول پیامبر (ص) نقل میکند که میفرماید: مراقب دعای پدر باشید که دعایی است که مقبول است و مردود نمیشود؛ دعایی است که خدا به آن توجّه میکند و میفرماید که آن را نزد من آورید تا مستجاب گردانم. پس مراقب دعای پدر باشید که تأثیر آن از شمشیر در بُرندگی بیشتر است. (النوادر(راوندی)، ص92، ح31)
یک روایت دیگر از همین طریق. این را هم بد نیست که دوستان بشنوند.«إِیَّاکُمْ وَ دَعْوَه الْوَالِد»؛ [امیرالمؤمنین (ع) از قول پیامبر (ص) میفرماید:] از دعای پدر برحذر باشید. حالا معنای «إِیَّاکُمْ» که ما «برحذر باشید» معنا میکنیم، همیشه این نیست که برحذر باشید، دوری کنید، خودتان را برحذر بدارید؛ میخواهد بگوید مراقب باشید که دعوت پدر _دعای پدر در حقّ فرزند_ خیلی مهم است.
«فَإِنَّهَا تُرْفَعُ فَوْقَ السَّحَاب حَتَّی یَنْظُرَ اللّهُ تَعَالَی إِلَیْهَا فَیَقُولُ اللّهُ؟عز؟ ارْفَعُوهَا إِلَیَّ حَتَّی أَسْتَجِیبَ لَهُ»؛ فوقالسّحاب، یک تعبیر شاعرانهی عرفی است؛ میگویند فلان کس بر فراز ابرها پرواز میکند، یعنی در فضای لایتناهی؛ مراد این است که این دعا مقبول قرار میگیرد؛ دعای پدر در حقّ فرزندان دعای مردود نیست، دعای مقبول است.
«فَإِیَّاکُمْ وَ دَعْوَه الْوَالِد فَإِنَّهَا أَحَدُّ مِنَ السَّیْفِ»؛ [مراقب باشید که دعای پدر] از شمشیر تیزتر است در بُرندگی و تأثیر؛ بنابراین این دعا هر جا علیه فرزند باشد، گیرا است، هر جا به سود فرزند و برای فرزند هم باشد، گیرا است. قدر دعای پدر را باید دانست.