کتاب فلسفه عرفان نوشته حجت الاسلام و المسلمین علی فضلی منتشر شده انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
عرفان به معنای شهود جهان هستی از حیث وجود صمدی و تجلی اسمایی که پس از اشتداد سلوک_ وجودی رخ میدهد، حقیقت شهیری است که در گنبد سرخ میدرخشد؛ نامی که شنیدنش دل هر رازجوی تشنه حقیقت را به وجد میآورد و او را به فتح راز چیستی اینگونه معرفت فرامیخواند.
پژوهش حاضر بر اساس فرآیند پژوهشی در گروه عرفان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تالیف و به زیور طبع آراسته شده است «ماهیت و مولفههای فلسفه عرفان» اثری است با این پرسشها سازه علمی دارد؟ موضوع و مسائل آن چیست؟ ویژگیها و روشهای آن چیستند؟ گونههای آن و نسبت آن با سایر علوم همگرا چیست؟
این اثر کوشید در راستای شکوفایی فلسفه عرفان با هدف تعالی عرفا اسلامی گامهای نو بردارد. تا تحفهای به پیشگاه عرفان پژوهان تقدیم کند.
دانش فلسفه عرفان
کلید سخن درباره دانش فلسفه عرفان شناخت اجمالی ماهیت دانش است. پس از شناخت ماهیت دانش در مقام تعریف، باید آن را در مقام تحقق شناخت که به نوعی بیانگر فرآیند شکلگیری دانش به گونه دانش است. بر اساس این نگاه دانش از جهت پدیداری دو مرحله دارد: یکی مرحله پیشادانش و دیگری مرحله دانش؛ به تعبیری هردانش و علمی دو مرحله دارد مرحله پیشاساختاری و مرحله سازمندی.
موضوع فلسفه عرفان نظری
عرفان نظری، عرفانعلمی است که به عنوان ترجمان تجربه عارفانه در ساحت هستیشناسی شهودی جای دارد و در عرف عرفان به آن علم حقایق و مشاهده و مکاشفه گویند.
این علم متعهد به تفسیر وجود، نظام وجود، تجلی وجود و مراتب وجود بر پایه مکاشفه و شهود و نه بر پایه استدلال عقلی است؛ اگرچه براساس اصول عقلی و با اسلوب منطقی در مقام تنظیم و استخراج قرار گرفته است و ساختار علمی یافته است. استاد فرهیخته، سیدیدالله یزدانپناه، در آغاز درس مصباحالانس، آن را ترجمه و تعبیر حقایق و معارف توحیدی یعنی وحدت شخصی وجود و لوازم آن دانسته که عارف را از راه شهود حقالیقینی یافته و با عقل تحلیلی به توصیف و تبیین کشانده در دستگاه هستیشناسی شهودی نشان داده است.