کتاب شهریار نوشته نیکولو ماکیاولی با ترجمه مرتضی ثابت فر توسط انتشارات جامی منتشر شده است. زندگی نیکولو ماکیاول (به ایتالیایی، ماکیاولی) همزمان با گذارفرهنگ و تمدن غرب از عصری کهن به نو گذشت. استادان تاریخ اجتماعی اروپا درباره ی علت اصلی تحولات زمانه ی او با هم اختلاف نظر داشته اند.
جمعی از ایشان که پیشرفت های اقتصادی را عامل تحولات سیاسی و مذهبی می دانند برآنند که کشف قارّه ی آمریکا به همّت کریستوف کلمب و کشف دماغه امید به همّت «واسکودو گاما» در قرن پانزدهم نظام اقتصادی جهان را دگرگون کرد. پیدا شدن منابع بیکران ثروت و گشوده شدن راه های تازه بازرگانی به سرمایه داری امکان داد تا از آن پس به آهنگی بی سابقه رو به گسترش بگذارد و بر نیروهای مخالف خود که از همه آن ها مهمتر فئودالیسم بود چیره شود و این تحوّل به زودی مایه ی ناتوانی سازمان ها و نهادهای سیاسی پاسدار منافع فرمانروایان دیرین گشت. نتیجه ی همه ی این دگرگونی ها پیدایی دو جنبش بزرگ رنسانس (نوزایی) و رفورم (اصلاح) بود که زندگی معنوی اروپاییان را جهتی تازه بخشید و ذهنشان را از بندهای تقلید و تعصب رهاند.
ولی گروهی دیگر از محققان اروپایی بر عکس عقیده دارند که این رنسانس و رفوم بود که سبب تحوّلات اقتصادی سیاسی شد، بدین سان که رنسانس با تشویق اروپاییان به بازگشت به منابع ذوقی و ...