اضطراب عبارت است از یک احساس پراکنده و مبهم هراس و دلواپسی با منشأ ناشناخته که به فرد دست میدهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختی فیزیولوژیکی است. وقوع مجدد موقعیتهایی که قبلا استرسزا بودهاند، یا طی آنها به فرد آسیب رسیده است، باعث اضطراب در فرد میشود. اضطراب شایعترین اختلال قرن است که در هر سنی دیده میشود و از هر هشت کودک یک نفر مبتلا به اختلالات اضطرابی است. این اختلالات متنوعاند. البته داشتن اضطراب و گذر از آن بخشی از دوران کودکی است، مثلاً خیلی از کودکان از موجودات خیالی میترسند، یا نگران سلامت خود و والدینشان هستند و ...، اما مهم این است که این نگرانیها موقت و گذرا است. در اختلالات اضطرابی، نگرانیها به طور مستمر و مداوم وجود دارند و باعث اختلال در عملکرد روزانهی کودک مثل صحبت کردن در مهدکودک و کلاس، اجتناب از بازی کردن با همسالان، ترس از خوابیدن بعد از تماشای فیلم ترسناک و ... میشوند.
کتاب کار مدیریت اضطراب و افسردگی کودکان به والدین و درمانگران اضطراب کودکان کمک میکند تا با شناخت بیشتری در درمان کودکان درگیر با اضطراب بکوشند.
اختلال اضطرب کودکان
اختلالات اضطرابی یکی از شایعترین اختلالات دورهی کودکی و نوجوانی است (تیوبرت دی و پین کوارت ، 2011). یکی از مهمترین انواع اختلالات اضطرابی، اختلال اضطراب اجتماعی است (فهم، بیسدو، جاکوب، فیدلر ، ۲۰۰۸)، که به عنوان یک ترس مشخص و مزمن از یک یا چند موقعیت اجتماعی تعریف میشود که فرد خود را در معرض موشکافی به وسیلهی دیگران میبیند و میترسد مبادا کاری انجام دهد که باعث خجالت یا تحقیر وی شود، این اختلال از این باور ناشی میشود که فرد در این موقعیتها به گونهای خجالتآور یا تحقیرآمیز عمل خواهد کرد و دچار اضطراب شدیدی خواهد شد (رینگولد، هربرت و فرانکلین ، ۲۰۰۳).
این اختلال با نرخ شیوع سالانه بین 10/6% -8/2% است (مرکینگ، ناکومورا و کسلر ، ۲۰۰۹). اختلال اضطراب اجتماعی در اواخر کودکی و ابتدای نوجوانی شروع میشود. تقریباً ۷۵% افراد علائم را بین سنین ۸-۱۵ سالگی تجربه میکنند(کسلر، چیو دلمر و والترز ، ۲۰۰۵) و معمولاً در دراز مدت مشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند (بروس، پانکر، اتوو، ایزن، ویس برگ و پاگانو ، ۲۰۰۷). بنابراین، با توجه به شیوع بالا و نیز سن شروع، این اختلال میتواند موجب بروز انواع اختلالات روانشناختی (لاول و باربارا ، ۱۹۹۸؛ به نقل از کایوند، ۱۳۸۸) از جمله افسردگی و اختلالات هویتی شود (لاست و استراووس ، ۱۹۹۰).