رژیم ها و ابزار های مالی در قراردادهای بخش بالادستی نفت و گاز

معرفی کتاب رژیم‌ها و ابزارهای مالی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز

تامین حداکثری منافع طرفین قرادادهای بالادستی نفت و گاز(شامل دولت و شرکت سرمایه‌گذار) تحت شرایط متغیر پروژه و کلان اقتصاد، مستلزم اشراف کامل طرفین بر سیستم مالی حاکم بر قرارداد است. وجود ریسک‌های متعدد در صنعت بالادستی نفت و گاز و سازوکارهایی که در جهت تسهیم منافع در قرارداد وضع می‌شود منجر به پیچیدگی سیستم‌های مالی می‌شود.

مشخصه‌ها و ویژگی‌های موجود در پروژه‌های تولید، توسعه و اکتشاف، یعنی نوسانات قیمت، حجم ذخایر، نرخ‌های تولید و هزینه‌ها نیز در پیچیده‌تر شدن این سیستم‌ها تاثیر مضاعفی دارد. با عنایت به این که مشخصه‌های میادین نفتی و گازی از کنترل دقیق طرفین خارج است . بنابراین عرصه برای چانه‌زنی و مذاکره درباره مولفه‌های مالی و مقررات و قوانین فراخ‌تر می‌شود. و نتایج و خروجی برخی از این مولفه‌های مالی است که  انجام سرمایه‌گذاری، ترک و یا اجتناب از سرمایه‌گذاری یا تأخیر در سرمایه‌گذاری را توجیه می‌کند. 

بنابراین توانایی مدل‌سازی ابزارهای مالی و فهم اثر این ابزارهای مالی بر منافع طرفین قرارداد امری لازم و ضروری است. این موضوع محتوای اصلی کتاب رژیم‌ها و ابزارهای مالی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز را شکل داده است و از دو منظر سرمایه‌گذاران و دولت‌ها درباره مدل‌های مالی و ارزش‌گذاری بخش بالادستی نفت و گاز بحث شده است.

این کتاب تلاش دارد تا با بیانی ساده ابعاد مختلف مربوط رژیم‌ها و ابزارهای مالی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز را به خوانندگان ارائه کند.

گزیده کتاب رژیم‌ها و ابزارهای مالی در قراردادهای بالادستی نفت و گاز

بخش بالادستی، میان‌دستی و پایین‌دستی

صنعت نفت و گاز به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: بخش بالادستی، میان‌دستی و پایین‌دستی. اما فعالیت‌های بخش میان‌دستی معمولا به جهت سهولت، در محدوده بخش پایین‌دستی وارد می‌شود. بخش بالادستی شامل اقدامات جهت یافتن و تولید نفت خام و گاز است و عموما به عنوان بخش اکتشاف و تولید نیز شناخته می‌شود.

بخش میان‌دستی ، شامل فرایندها، انبارش‌ها، بازارها و حمل و نقل محصولاتی نظیر نفت خام، گاز طبیعی، میعانات گازی و سولفور است. بخش پایین‌دستی نیز شامل پالایشگاه‌های نفت، کارخانه‌های پتروشیمی، توزیع‌کنندگان فرآورده‌های نفتی و شرکت‌های توزیع‌کننده گاز طبیعی است.

انواع ذخایر

_ذخایر اثبات شده

به مقداری از حجم نفت و گاز _طبق تحلیل‌های زمین‌شناسی و داده‌های مهندسی_ که بر اساس داده‌های مخازن شناخته شده و تحت شرایط کنونی اقتصادی، روش‌های عملیاتی و مقررات دولتی، بتوان برای تجاری بودن برداشت آن با اطمینان معقولی تخمین زد.

_ذخایر اثبات نشده

ذخایر اثبات نشده مانند ذخایر اثبات نشده براساس داده‌های زمین‌شناسی و مهندسی به دست می‌آید با این تفاوت که عدم اطمینان‌های فنی، قراردادی، اقتصادی یا مقرراتی مانع از آن می‌شودتا این ذخایر را بتوان در گروه ذخایر اثبات شده طبقه‌بندی کرد.

_ذخایر محتمل

آن دسته از ذخایر اثبات نشده که نتایج تحلیل داده‌های زمین‌شناسی و مهندسی درباره‌شان بیان می دارد : احتمال امکان  برداشت از مخزن بیش از احتمال عدم امکان برداشت از آن است.

_ذخایر محتمل 

آن دسته از ذخایر اثبات نشده که نتایج تحلیل داده‌های زمین‌شناسی و مهندسی درباره‌شان بیان می دارد : احتمال امکان  برداشت از مخزن کمتر از احتمال عدم امکان برداشت از آن است.