کتاب درس هایی برای دنیای پساکرونا

معرفی کتاب درس‌ هایی برای دنیای پساکرونا

کتاب «درس‌هایی برای دنیای پساکرونا» به قلم فرید زکریا، مجری سرشناس شبکه سی ان ان است که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد. این کتاب با ترجمه محمدعلی شفیعی از سوی انتشارات کتابستان معرفت منتشر شده است.

عنوان اصلی کتاب «درس‌هایی برای دنیای پساکرونا»، Ten lessons for the post pandemic world است که مترجم کتاب با توجه به محتوای آن که مرتبط با بیماری همه‌گیر کرونا بوده و برای مأنوس‌تر شدن عنوان برای مخاطب ایرانی، این عنوان را برای آن انتخاب کرده است. زکریا در این کتاب معتقد است که ما هم‌اکنون وارد دنیای پساکرونا شده‌ایم، شوک اولیه را از سر گذرانده و سبک زندگی‌مان را کاملاً تغییر داده‌ایم. وی به دنیایی نگاه می‌کند که ممکن است برای مدتی همینگونه ادامه داشته باشد و یا بیماری خیلی زود کنترل شود، اما تغییری که در انسان‌ رخ می‌دهد، تغییری گذرا نیست، لذا سعی می‌کند با بررسی تاریخچه بیماری‌های همه‌گیری چون آنفولانزای اسپانیایی، سارس، آنفولانزای خوکی و پرندگان و دیگر بیماری‌هایی از این دست، علت وضعیت امروز را تحلیل و تصویری از دنیایی که در پیش خواهیم داشت ارائه کند.

نویسنده در فصل‌های ده‌گانه کتاب «درس‌هایی برای دنیای پساکرونا»، علت موفقیت برخی و شکست برخی کشورها را در مواجهه با بیماری بررسی می‌کند و از آن درسی برای حاکمان در آینده می‌گیرد، به انسان نگاه می‌کند و پیشنهاد می‌دهد که چه سبکی از زندگی را در پیش بگیرد تا در موارد مشابه در آینده آسیب کمتری ببیند، به دنیای حرفه‌ای پزشکی و رفتارها و صحبت‌های متناقض آنها می‌پردازد، به دنیای دیجیتال آینده می‌نگرد و تحولات ممکن آن را بررسی می‌کند و جهانی سازی و نابرابری جهانی را مورد کنکاش قرار می‌دهد و رقابت‌های قدرت‌های جهانی به ویژه چین و آمریکا را مورد بررسی قرار می‌دهد.

این کتاب به مخاطب کمک می‌کند که اولاً بتواند هر بحثی را به صورت جامع‌تر بررسی کند و حتی اگر اطلاع زیادی از این موارد ندارد با نویسنده همراه شود و دیگر اینکه با نگاه کردن به وضعیت تاریخی جهان در موارد مشابه، سردرگمی و نگرانی کمتری احساس کند و این موضوع را درک کند که انسان به واسطه انعطاف زیادی که دارد، مشکلاتی از این دست را همیشه پشت سر گذاشته و از آن موفق بیرون آمده است. کتاب «درس‌هایی برای دنیای پساکرونا» تلاش می‌کند برای هر فردی در هر جایگاهی که قرار دارد، تصویری از وضعیت محتمل در آینده ترسیم کند و آمادگی‌های لازم را به او بدهد اما جان کلام زکریا آن است که «هیچ چیز از پیش نوشته نشده است» و همه موارد مطرح شده در کتاب سناریوهای محتملی است که با توجه به انتخاب‌ها و رفتارهای ما، ممکن است به واقعیت پیوسته و یا شکلی کاملاً متفاوت به خود بگیرد.

گزیده کتاب درس‌ هایی برای دنیای پساکرونا

پس از جنگ سرد، نظام بین‌المللی جدیدی بر جهان حاکم شد که سه مشخصه داشت: ژئوپولیتیک، اقتصادی و تکنولوژیک بودن، که در آمریکا با قدرت، بازار آزاد و انقلاب اطلاعات شناخته می‌شود. به نظر می‌رسید همهٔ این‌ها در یک راستا حرکت می‌کنند تا جهانی آزادتر و سعادتمندتر به وجود بیاورند. اما جهان همچنان مملو از بحران‌ها بود، بحران‌هایی که برخی از آن‌ها انگار از کنترل خارج شده‌ بودند: جنگ‌های بالکان، فروپاشی اقتصادی آسیا، حمله‌های یازده سپتامبر، بحران مالی جهانی و امروز کووید۱۹. این بحران‌ها، با وجود تفاوت‌هایشان، در موضوع بسیار مهمی باهم اشتراک دارند. همهٔ آن‌ها شوک‌های نامتقارنی هستند؛ آغازی کوچک دارند، اما درنهایت امواج مخربشان همهٔ دنیا را فرامی‌گیرد. این موضوع مشخصاً در سه واقعه‌ای که به‌عنوان ماندگارترین بحران‌ها از آن‌ها یاد می‌شود، درست و دقیق است: یازده سپتامبر، بحران مالی ۲۰۰۸ و ویروس کرونا.

حملات یازده سپتامبر جهان را شوکه کرد و توجه‌ها به این نوع واکنش خاص و شدید به دنیای جدید معطوف شد، موضوعی که غرب تا پیش از آن نادیده‌اش می‌گرفت. این حملات خشم موجود در اسلام رادیکال، تنش‌های خاورمیانه، و روابط پیچیدهٔ غرب با هردوِ این موضوعات را به مرکز توجه آورد. بعد از آن، ایالات متحده عکس‌العملی وحشیانه‌ نشان داد و گرچه امنیت داخلی خود را توسعه داد و تشدید کرد، اما به افغانستان و عراق هم اعلام جنگ کرد و دست به عملیات‌هایی در نقاط دیگر زد و با یک تخمین ساده،  ۵.۴میلیارد دلار در «جنگ با ترور» هزینه کرد. مجموعهٔ این کارها منجر به ریختن خون‌های بسیار، انقلاب، سرکوب، بحران مهاجران، تلفات میلیونی و پیامدهایی شد که تا به امروز ادامه دارد.