با ظهور دولت صفویه به ویژه انتقال پایتخت در اوایل قرن یازدهم هجری به اصفهان در دوره سلطنت شاه عباس اول (1038 ـ 996ه••• .ق) اصفهان نه تنها به عنوان یک پایگاه برجسته سیاسی بلکه از لحاظ فرهنگی، علمی و هنری نیز سرآمد گردید. در این دوران نیز شاهد درخشش تعداد قابل توجهی از بانوان در عرصه های مختلف علمی و فرهنگی هستیم. این بانوان از خانواده های سرشناس و اهل علم زمان خود بودند و یا از سایر طبقات مردم و حتی در برخی موارد از طبقات حاکم چون زنان و دختران پادشاهان، درباریان و سران کشور که در علم آموزی یا تأسیس مؤسسات فرهنگی و علمی و عام المنفعه مانند مدارس، کتابخانه ها، مساجد، کاروانسراها و … در زمان خود فعال و مثمرثمر بوده اند...
یکی از زنان قدرتمند و سیاستمدار دربار صفوی که در تحولات سیاسی دوره خود نقشی مهم داشت و توانست با اقتدار خاص خود دو تن از شاهزادگان صفوی را به سلطنت برساند، پَریخان خانُم (۹۵۵ـ ۹۸۵) ، دختر شاه طهماسب اول صفوی بود.
مادرش سلطان آغاخانم، از زنان چرکس حرمشاه طهماسب، و دایی وی شمخال سلطان از سرداران با نفوذ و رییس سپاهیان چرکس بود.
پریخان خانم که از تحصیلات بسیار خوبی برخوردار بود، به زودی در دستگاه پدر صاحب نفوذ شد. او علاوه بر کشورداری و سیاست، زنی شاعره و متخلص به «حقیقی» بود. گفتهاند که شاه طهماسب چنان به او علاقه داشت که راضی به شوهر دادنش نمیشد.
اما زندگی به پریخان خاتون تا زمانی روی خوش نشان داد که پدرش شاه طهماسب زنده بود و با مرگ پدر و نزاع بر سر جانشینی پادشاهی میان پسران شاه، تنها دختر شاه در نگرانی و ترس و وحشت روزگار گذراند تا جایی که برادرش محمدمیرزا که با عنوان سلطان محمد خدابنده بر تخت سلطنت جلوس کرد.
اما سلطان محمد خدابنده تحت تأثیر تلقینات همسرش، فرمان قتل پریخان خانم را صادر کرد.
شابک :
978-600-8137-07-8
کنگره :
DSR1188/پ2پ4 1394