کتاب زبان خوراکیها (سه جلدی) نوشته غیاثالدین جزایری, توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده است. در کتاب زبان خوراکیها اسرار خوراکیها و خواب و خوراک، فواید غذاهای گوناگون، خواص و عجایب آنهاجمع آوری شده و یک جا در دسترس خوانندگان قرار میگیرد.
در این مجموعهٔ سهجلدی، مخاطبان با ویژگیهای گیاهان آشنا میشوند. در این مجموعه انواع خوراکیها و گیاهان طبیعی برحسب حروف الفبا مرتب شده و در آن ذیل هر گیاه، مواد معدنی، خواص درمانی، چگونگی مصرف، مناطق رویش، گونههای آن، تاریخچه و اطلاعاتی از این دست درج شده است؛ افزون بر آن، تصویری از گیاه به طبع رسیده است. در این مجموعه از اسرار خوراکیها و خواب و خوراک تا آنجاکه مقدور بوده، سخن گفته شده است؛ تا با فواید غذاهای گوناگون آشنا شوید و خواص و عجایب آنها را بدانید.
زبان خوراکی ها خیلی ساده و خودمانی با شما صحبت میکند و برای درک مطالب آن احتیاجی به حکمت و فسلفه طب قدیم نیست. هرکس مختصری سواد خواندن و نوشتن داشته باشد، میتواند از دستورهای آن بهرهبرداری کند. در کتاب زبان خوراکیها علاوه بر تشریح خواص خوراکیها، یک دوره فواید و دستورهای درمان سنتی هم به طور ساده نوشته شده است تا جویندگان راه حقیقت بتوانند از آن استفاده نموده و در مواقع لازم قبل از رسیدن طبیب از آن استفاده کنند. در این کتاب به طور صریح نشان داده میشود که با وجود پیشرفتهای محیرالعقول علوم پزشکی و داروسازی جدید، باز در بسیاری از مواقع و ناخوشیها دستورهای درمان سنتی ایران هنوز برتری و رجحان خود را از دست نداده است و به خوبی ثابت میکند که ملت ایران در نشر فرهنگ و به خصوص دانش پزشکی در جهان پیشقدم بوده و سهم بزرگی داشته و دارد.
هدف اصلی از معرفی خوراکیها نشان دادن راه بقای هستی است. ما برای فرزندان آدم طول عمر همراه با تندرستی میخواهیم. ما با خوراکیهای متنوعی که طبیعت برای ما خلق کرده است به جنگ با گرسنگی ناآشکار میرویم و با این اسلحه کاری اهریمن، گرسنگیهای نامرئی را نابود میسازیم و انسان را از شر اثرات شوم و ننگآور این مصائب عمومی رهایی میبخشیم. در این کتاب، خوراکیها با زبان خویش که خیلی ساده و خودمانی است خود را به شما معرفی میکنند و شما را نسبت به آیندهای درخشان امیدوار میسازند. ما در این کتاب به خوبی نشان خواهیم داد که با اتخاذ یک رویه علمی و منطقی و به کار بردن فنون نوین در کشاورزی و داروسازی میتوان ریشه این گرسنگیهای پنهانی را از بین برد.
فارسی من هلیله است، اعراب آن را معرب کرده اهلیج گویند. من دارای انواع و اقسام به نامهای هلیله زرد، هلیله سیاه، هلیله کابلی و هلیله چینی هستم. هلیله کابلی محصول هندوستان است و چون سابقاً آن را از راه کابل به ایران آوردهاند، به کابلی معروف شده است. میوه انواع ما موقعی که تازه است، بیضی یا گلابیشکل است که پس از خشک شدن سخت و ناهموار میگردد و دارای مواد صمغی تانن فراوان و مواد خلطآور و چند نوع قند است.
در کتاب طبالائمه از قول حضرت رضا روایت کردهاند که روزی جمعی از پزشکان در محضر ایشان از خواص چندین دارو توصیف میکردند، آن حضرت فرمودند که شما از این ادویه تعریف میکنید، ولی نمیدانم چرا هلیله و رازیانه را فراموش کردهاید؟