کتاب اهداف توسعه پیش و پس از انقلاب اثر ناصر جهانیان از سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.توسعه در خلأ سیاسی رخ نمیدهد، بلکه در چارچوب یک نظام سیاسی مترقی، مستقل و دارای طرح و برنامهای که خواهان پیشرفت و رفاه مردمانش است اتفاق میافتد. اهداف اجماعی توسعه، یعنی، رشد اقتصادی اشتغالزا، عادلانه، مردمسالارانه، مستقل و با هویت و پایدار در چنین بستر سیاسی امکانپذیر است.
نظام جمهوری اسلامی ایران باوجود تمامی مشکلات، جنگها، تحریمها و موانع ذهنی و عینی از این ظرفیت برخوردار است که اهداف اجماعی توسعه را محقق سازد؛ در مقابل، نظام پهلوی از این ظرفیت برخوردار نبود. بررسیهای کمّی و کیفی این تحقیق نشان داد که ویژگیهای الگوی توسعه در نظام پهلوی با ویژگیهای الگوی «توسعه وابسته» سازگاری کامل داشت، یعنی، بدون اشتغال، ناعادلانه، خفقانآور، بیریشه و بیآتیه بود.
در تاریخ کشورها، مقاطعی هست که از آن به عنوان نقاط عطف تاریخی یاد می شود. رویدادهایی که تبدیل به نقاط عطف تاریخی می شوند، تحولاتی هستند که آثار و تبعات بلندمدتی در تاریخ آن کشور برجا گذاشته و احتمالًا ساختارهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را تغییر بنیادین می دهند. هرچند نقاط عطف متعددی میتوان برای تاریخ اقتصادی ایران تصور کرد، اما به نظر میرسد پنج مورد، کلیدی ترین نقطه عطف تاریخ اقتصادی ایران است. این پنج مورد عبارت اند از: ۱. نفتی شدن اقتصاد ایران؛ ۲. برنامه های توسعه اقتصادی قبل از انقلاب؛ ۳. انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی؛ ۴. برنامه های توسعه اقتصادی بعد از انقلاب؛ ۵ تحریم های فلج کننده و پدیده اقتصاد مقاومتی. نفتی شدن اقتصاد ایران سرآغاز دوگانگی نفتی و صنعتی شدن معیوب ناشی از تک محصولی شدن گردید و مسیر جدیدی برای اقتصاد کشاورزی ایران گشود.
نظام برنامه ریزی ایران، چه قبل از انقلاب و چه بعد از آن، به سبب ماهیت تغییردهندگی ساختاری اش در کشاورزی، جمعیت، فرهنگ و مانند این ها مطابق تعریفی که از توسعه گفته شد، نقاط عطف متعددی در اقتصاد ایران ترسیم کرده است. انقلاب اسلامی، نظام سیاسی شاهنشاهی را به نظام سیاسی جمهوری اسلامی تبدیل کرد و موجب نگرانی دشمنان ایران گردید و جنگ تحمیلی هرچند خسارات زیادی به بار آورد، ولی سبب شکوفایی نسل جدید انقلابی و برکات ناشی از خلاقیت ها و نوآوری ها و اعتماد به نفس ملی شد.
تحریم های به اصطلاح فلج کننده نیز شوک شدیدی به اقتصاد ایران وارد کرد که