کتاب پایش فصلی اقتصاد مقاومتی (۱) نوشته گروه اقتصادی اندیشکده برهان به گزارش راهبری بهار و تابستان ۱۳۹۷ میپردازد.
در 29 بهمن 1392، سیاست های کلی «اقتصاد مقاومتی» از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی ابلاغ گردید. اکنون 5 سال از ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی می گذرد و یک ارزیابی ساده نشان می دهد که بخشی از تحقق اقتصاد مقاومتی صرفاً در ادبیات و شعار مدیران اجرایی متوقف مانده است و در مرحله ارائه گزارش نیز دستگاه های اجرایی گاه گزارش اقدامات دیگر و معمول خود را که مرتبط به این سیاست ها نبوده و قبلاً هم جاری و ساری بوده است، به عنوان «بیلان کاری اقتصاد مقاومتی» ارائه می نمایند. مع الأسف در کمال شگفتی مشاهده می شود که برخی مدیران حتی برخی اقداماتی را که در تعارض جدی با این سیاست ها است، به عنوان گزارش کار پیشرفت اقتصاد مقاومتی به جامعه عرضه می کنند.
این انتظار کاملاً طبیعی است که هر طرح و اقدام ریزودرشتی که در حوزه های اقتصادی و سایر حوزه ها می افتد، رابطه مشخصی با این سیاست کلان داشته باشد، حتی انتظار می رود بر اساس این سیاست ها کلیه اقدامات و برنامه ها اولویت بندی شود تا برنامه هایی که در انطباق کمتر – و نه در تضاد- با اقتصاد مقاومتی هستند، فعلاً مسکوت گذارده شوند. بااین حال گاه مشاهده شده است که به نام اقتصاد مقاومتی اقداماتی گزارش می شود که یا در تضاد کامل با این سیاست ها هستند یا انطباق حداقلی با آن دارند. از جمله تأکیدات امام خامنه ای (مدظله العالی) طی این سال ها، حفظ و مراقبت بر این انطباق بوده است.
چنان که در از دیدارها با مسئولان دولتی نیز به همین نکته تأکید کرده و حتی شاهد مثالی نیز آوردند: «هر حرکتی که دولت در زمینه مسائل اقتصادی می کند، بایستی برای ما روشن باشد که این کجای اقتصاد مقاومتی قرار می گیرد. اقتصاد مقاومتی یک جدول تشکیل شده از خانه های متعدد است؛ هر اقدامی که ما می کنیم، باید معلوم باشد که کجای این جدول را پر می کند. یک معامله ای دولت می خواست بکند، دفتر ما تماس گرفتند و از آن مسئول مربوط پرسیدند که خب این کجای اقتصاد مقاومتی است؟ باید تشریح کنند، باید توضیح بدهند که این کجای اقتصاد مقاومتی قرار می گیرد؛ ضد اقتصاد مقاومتی نباشد، خنثی هم نباشد؛ نه فقط ضدیت.»
گزارش حاضر در پی پایش مقطعی نماگرهای مرتبط با حوزه اقتصاد مقاومتی در حوزه اقتصادی، بازرگانی، صنعتی و … بر اساس داده های رسمی و معتبر ملی و بین المللی است. البته برخلاف بخشی از حوزه ها همچون بازرگانی خارجی و … داده ها به صورت فصلی و ماهانه منتشر می شود، در پاره ای از حوزه ها همچون تولید و مصرف کشاورزی و انرژی، داده های متقن با تأخیر حتی چندساله به انتشار می رسد و بر طبق اعلام مراجع آماری ملی، داده های جدیدتر بعضاً مقدماتی بوده و ممکن است در ارزیابی های بعدی دچار تجدیدنظر گردد. از سویی مراجع بین المللی نیز معمولاً با تأخیر چندساله داده ها و تحلیل های خود را منتشر می کنند.