کتاب ترفندهای شیطان نوشته سیدمهدی نیارئیس کتابی با موضوع شیوههای شیطان در زمینهسازی انحرافهای اخلاقی توسط انتشارات گوی منتشر شده است. کتاب ترفندهای شیطان هدف از خلقت انسان، رسیدن او به مقام قرب الهی است و رسیدن به این مقام، موانعی دارد که شیطان از جملهٔ آنهاست. شیطانی که با سابقهٔ فریب دادن حضرت آدم و حوّا، بر سر صراط مستقیم کمین کرده، و با شیوههای گوناگون زمینهساز انحرافهای اخلاقی انسان است. در این کتاب، ضمن بیان هدف خلقت و موانع آن، شیطان به عنوان دشمن و مانع بزرگ رسیدن انسان به قرب الهی معرفی گردیده و ذیل شانزده عنوان، سابقه و کارنامهٔ شیطان بررسی شدهاست.
آنگاه به موضوع اصلی رساله، یعنی «شیوههای شیطان در زمینهسازی انحرافهای اخلاقی با تأکید بر آیات و روایات» پرداخته شده، و بیش از سی و چهار روش از شیوههای شیطان در قالب کید و فریب، جهل،... و ترس با توجه به آیات قرآن، استخراج و با تفاسیر و روایات مربوطه تبیین شدهاست. پس از آن شیوههای شیطان در شکلگیری پدیدهٔ شیطان پرستی در سه دورهٔ بدوی، وسطا و مدرن مطرح و بررسی و تحلیل گردیده است. در نهایت استعاذه به عنوان راهکار مبارزه با شیوههای شیطان، تحت عنوان ارکان ششگانهٔ دشمنشناسی و دشمنستیزی، تقوا و بصیرت، تذکر، توکل، اخلاص و تضرّع بیان شدهاست.
در نظم و نثر فارسی و ادبیات عرفانی این زبان، ابلیس غالباً با شیطان و دیو و اهریمن به یک معناست و در فرهنگ ها او را «مهتر دیوان » گفته اند. این نام ها هرگاه به صورت جمع (ابالسه، ابالیس، شیاطین، دیوان، اهریمنان) به کار روند، مراد اتباع ابلیس و موجودات شریر و آدمیان بدکار و بدسرشت است.