در کتاب خورشید شب جریانشناسی جامعه اسلامی عصر امام هشتم(ع) در دو بخش جریان حاکم و جریانهای مخالف به طور کامل بررسی شده است. نویسنده این کتاب با بهره گیری از 30 منبع اصیل و مطمئن تاریخی، اسلامی و حدیثی سعی کرده است مطالبی را در زمینه بسترشناسی و شناخت وضعیت دوران امام رضا(ع) به خواننده ارائه دهد.
با بررسی اوضاع سیاسی عصر امامت امام رضا (ع) 183 تا 203 ق) به خوبی می توانیم به تحلیل زندگانی سیاسی آن حضرت (ع) و شناخت بهتر چگونگی تعامل او با مسائل سیاسی و به ویژه مسأله ولایت عهدی بپردازیم.
در حالی که امام (ع) در بیشتر دوران امامت خود به علل مختلف همچون عدم تمایل هارون به برخورد شدیدتر با خاندان امام موسی کاظم (ع) و نیز متمرکز شدن امام (ع) بر فعالیت های فرهنگی و همچنین درگیری های حکومت با آشوب های مختلف وهمچنین تیپ شخصیتی امین که به دنبال خوشگذرانی بود، و بالاخره درگیری دو برادر یعنی امین و مأمون بر سر حکومت، در کانون توجهات سیاسی حکومت قرار نداشت، اما با پیروزی مأمون بر برادرش امین و مواجهه ی وی با مشکلات فراوان سیاسی و از جمله قیام های علویان، مأمون چاره را در آن دید که برای غلبه بر آن مشکلات، از شخصیت امام (ع) استفاده کند، از این رو با فرا خوانی امام (ع) از مدینه به مرو و پیشنهاد مسأله خلافت و سپس ولایت عهدی به امام (ع) و مجبور کردن آن حضرت بر قبول این پیشنهاد، توانست بر عمده ی مشکلات حکومتی خود فایق آید.