کتاب نگاهی انتقادی به علوم اجتماعی در ایران یکی از آثار برگرفته از طرح جامع اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور است. طرح جامع اعتلا مجموعه پروژههایی بههمپیوسته و مسئلهمحور است که بر مبنای منشور پژوهشگاه در سالهای اخیر مبنی بر درپیشگرفتن رهیافت بومی و کاربردیسازی علومانسانی شکل گرفته و برپایه خردجمعی و تعاطی افکار خبرگان، نخست طی یک سال و نیم، از گذرگاه انجام فاز مطالعاتی و تدوین RFP عبور کرده سپس وارد اجرای طرحها شده است.
این طرح کلان برپایه این منطق شکل گرفت که برای بومیسازی و کاربردیسازی علومانسانی لازم است سه مقوله مهم بهصورت متمایز کاویده شوند و نهایتاً از همه طرحها تلفیق صورت گیرد.
1. مبانی و ریشههای علومانسانی جدید ارزیابی و نقد شوند. (کارگروه مبانی)
2. قلمرو و فرایند شکلگیری و سیر تاریخ ورود و استقرار این رشتهها در ایران نظر افکنده شود و نقد گردد. (کارگروه بازشناسی انتقادی و تاریخ)
3. شیوهها و مظاهر کاربست آنها و تعامل این رشتهها با جامعة ایران در چرخة ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. (کارگروه کاربست)
مهمترین برونداد یک نظام آموزشی در سطح دانشگاهی دانشآموختگان متخصص و ماهر در هر دو بُعد دانش و مهارت است که آمادگی حضور در بخشهای گوناگون حوزة اقتصاد و بازار کار بهویژه در شغل مرتبط با رشتة تحصیلی خود را داشته باشند. در دنیای امروز، چنانچه دانشآموختگان به مهارتهای اشتغالپذیری تجهیز نشده باشند، موفق به یافتن شغل مناسب نخواهند شد. ناتوانی دانشگاهها در آمادهسازی دانشآموختگان در کسب مهارتهای شغلیِ موردنیاز بازار کار منجر به بیکاری فزاینده میان فارغالتحصیلان دانشگاهی میشود.
نیروی انسانی متخصص یکی از مهمترین منابع اصلی تأمین رشد اقتصادی و اجتماعی کشورها بهشمار میرود. امروزه در ایران، رشد فزایندة حجم نیروی کار، فقدان ارتباط کافی و عدم هماهنگی میان نظام آموزشی و بازار کار، عدم تناسب رشد اقتصادی و ظرفیتهای اشتغالزایی جامعه با رشد بیرویة دانشآموختگان، افزایش نرخ مشارکت نیروی کار در جامعه بهویژه در میان زنان، فقدان مهارتهای موردنیاز بازار کار از سوی دانشآموختگان و نیز فقدان اطلاعات موردنیاز بازار کار باعث میشود تا موضوع اشتغال از مهمترین چالشهای سیاستگذاران و برنامهریزان اقتصادی و اجتماعی جامعه باشد.