کتاب تبیین ویژگی های مدیریت مدیران از نظر حضرت علی (ع) pdf

تبیین ویژگی های مدیریت مدیران از نظر حضرت علی (ع) 

 کتاب تبیین ویژگی های مدیریت مدیران از نظر حضرت علی (ع) به قلم فرشاد حکمتی پور، لیلی صفاریان گیلان و مهدیه نجفی، ویژگی های مدیران از نگاه اسلام و با تأکید بر نهج البلاغه را مورد بررسی قرار می دهد. نیمی از نامه های نقل شده از امام علی (ع) (تقریباً 39 نامه) به مباحث حکومت و مدیریت اختصاص دارد و بیشترین توجه ایشان در این منشورها، عهدها و نامه های ابلاغ شده به کارگزاران و مدیران به مسالۀ نوع، الگو و شیوۀ حکومت و مدیریت بوده است. با تأمل در نهج البلاغه می توان فهمید که نامه 53 نهج البلاغه، یک فرمان حکومتی از امام علی (ع) به مالک اشتر زمامدار مصر بوده و مفصل ترین منشور حکومتی و اداری امام علی (ع) است که به گونه مستقیم به معیارهای گزینش بسیاری از مقام های مدیریتی در جامعه پرداخته است. از آن جا که این برنامه از سوی امام علی (ع) خطاب به یک زمامدار نوشته شده و شامل فرمان ها و توصیه هایی به مالک اشتر است، حضرت با بیان ویژگی ها و وظایف مالک به عنوان یک زمامدار به طور غیر مستقیم به معیارهایی که می تواند در گزینش و انتخاب زمامدار نقش داشته باشد، نیز اشاره کرده است. برخی از ویژگی های مدیران معطوف به فعالیت مدیریت و پاره ای ناظر به مدیران و تعدادی درباره کارگزاران است، اصول و قواعد بینشی یاد شده غالباً در حوزه ها و قلمروهای دیگر جریان دارد، اما در متون و نهج البلاغه بر آن ها در قلمرو زمامدارای و مدیریت کلان تاکید شده است و بسیاری از آن ها قابل تعمیم به سطوح دیگر مدیریت و مدیریت سازمانی هستند و مبنای آن شمول متن و نص یا تنقیح و تعمیم ملاک و مناط قطعی است. مفهوم مدیریت در نهج البلاغه و اندیشه و سیره ی امام علی (ع) جز به مفهوم امانت، هدایت، محبت و خدمت نیست؛ این مفهوم به زیبایی تمام در سخن و عمل امیر مومنان جلوه یافته است. آن حضرت تلاش می کرد تا چنین مفهومی را که با مفاهیم کهن ناسازگار بود تبیین کند و در عمل محقق سازد. امام علی (ع) در نامه ای که به اشعث بن قیس، فرماندار آذربایجان نوشته آن مفهوم کهن از مدیریت را زیرپا می گذارد و مفهوم درست و انسانی مدیریت را به او می آموزد.

 در بخشی از کتاب تبیین ویژگی های مدیریت مدیران از نظر حضرت علی (ع) می خوانیم: 

 آن کس که از نعمت سعه صدر در مدیریت برخوردار است، مسئولیت را مایه ی تکبر نمی سازد، رنج ها و سختی ها را در مسیر مسئولیت تحمل می کند. انتقاد پذیر است قدرت عصیان علیه باطل و توان تسلیم در برابر حق را دارد و مدیر موفق با سعه سدر همه آرا و نظرات را بشنود و آنگاه تصمیم بگیرد زیرا در این صورت است که حق، به صورت شفاف برایش روشن می شود. امام علی علیه السلام کسی را شایسته ی اداره امور مردم می داند که به سبب سعه صدر و قوت ناشی از آن به بردباری و حلمی دست یابد که مالک خود و قوای خود باشد آن حضرت می فرماید: «اقوی الناس من قوی علی غضبه بحلمه» 108 «نیرومندترین مردم کسی است که به نیروی حلم و بردباری اش بر خشم و غضبش چیره شود» هر چه وجود آدمی گشاده تر و بینشش وسیع تر باشد، در اداره امور قوی تر و موفق تر خواهد بود. مدیریت کار پیچیده و دشواری است و همه کار و وظایف آن، حساس و مهم است. تعامل با انسان و سر و کارداشتن با او دشواری ها و مشکلات خاص خود را دارد. بنابراین کسی که می خواهد در نقش مدیر یک سازما»، باشد باید از توانایی وظرفیت بالای فکری و روحی برخوردار باشد و وسعت نظر، قدرت تحمل و حوصله بسیار زیادی داشته باشد بدون برخورداری از این ظرفیت و توانایی لازم، مدیر به هیچ وجه نمی تواند در رویارویی با دشواری ها و مشکلاتی که در اثر تعامل با مردم به وجود می آید عکس العمل مناسب و منطقی از خود نشان دهدو ممکن است در اثر قدرت تحمل و حوصله، در برخورد با مردم، عنان از کف بدهد و عکس العمل های نامناسب و غیرمعقولی از خود نشان دهد که به هیچ وجه به مصلحت سازمان یا کارکنان نیست.