کتاب جریان شناسی عصر معصومان (چاپی و pdf)
معرفی کتاب جریان‌شناسی عصر معصومان
از ویژگی‌های دوران معاصر، ناکامی مکاتب گوناگون در برآوردن انتظارات انسان برای رسیدن به آرمان‌شهر بشری بوده است. نظام‌های گوناگون اجتماعی با شناخت نادرستی از انسان و جامعه به نقشه‌کشی بیراهه‌ها در بیابان‌ها دست زده و آنها را با مظاهری از دنیا فریفته‌اند، اما جوشش فطرت از اعماق جامعه فریاد حق‌خواهی و عدالت‌طلبی و منجی‌خواهی را دوباره بر زبان‌ها و خواسته‌ها جاری کرده و در سراسر جهان جریان‌های اجتماعی گسترده‌ای را با رویکرد اسلامی به وجود آورده است.
مهم‌ترین نمود این رویکرد انقلاب اسلامی مردم ایران و تشکیل جریان مقاومت در غرب آسیا بوده است که رویکردی اسلامی و شیعی دارند. شکل‌گیری این جریان‌ها و موفقیت‌های اجتماعی و میدانی آنها بر گستره انتظار راهبری دینی افزوده است. در این بین یکی از موضوعاتی که می‌تواند به عنوان قوام‌بخش چهارچوب‌های فکری - رفتاری این جریان‌ها به شمار رود، جریان‌شناسی عصر معصومان است.
معصومان همواره با اجتماع و سیاست و جریانات سیاسی - اجتماعی در ارتباط بوده‌اند. کتاب جریان‌شناسی عصر معصومان به تبیین جایگاه امامت و رهبری اهل‌بیت می‌پردازد و با توجه به شرایط سیاسی تاریخی و سیره رفتاری و عنایت به منابع روایی، اصول رفتاری و سیره امامان درباره موضوعات ذیل را بررسی می‌کند. دلایل قیام نکردن امامان معصوم؛ اصل تدریجی بودن دعوت؛ اصل رهبری سیاسی؛ اصل تعیین وصی و جانشین؛ اصل تربیت نیروهای صالح و آگاه؛ اصل تقویت پایگاه مردمی و اجتماعی؛ اصل ارتباط با شیعیان؛ اصل صبر و شکیبایی؛ تأکید و اهتمام بر اتحاد مسلمانان و اصل مهم آماده‌سازی جامعه برای ورود به عصر غیبت.
در ادامه کتاب نقش اصلاحی ائمه در عرصه علمی فرهنگی و ارتقای بینش دینی - سیاسی جامعه مورد توجه قرار گرفته که در قالب این موضوعات بررسی شده است: تحکیم مبانی عقیدتی و باورهای دینی جامعه اسلامی، مبارزه با خرافات بدعت‌ها و امور بی‌اساس، پایه‌گذاری نهضت عظیم علمی و تربیتی و فرهنگی و همچنین اهتمام جدی به اصل امر به معروف و نهی از منکر. به مواضع و سیره معصومان در برابر جریان‌ها و نهضت‌ها و انقلابیون مخالف نظام‌های حاکم نیز پرداخته شده که نتیجه رفتار ایشان مبتنی بر این سه اصل بوده است :اصل تأیید جریان‌ها و نهضت‌ها و قیام‌های مکتبی، اصل عاقبت‌اندیشی و حفظ مصالح عالی جامعه اسلامی و اصل هوشیاری در برابر شخصیت‌ها و جریان‌های مرموز و فرصت‌طلب. در این کتاب به منظور روشن شدن اصول و شیوه جریان‌شناسی عصر معصومان سه گفتار مورد بررسی قرار خواهد گرفت: در گفتار اول به مقوله تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری، در گفتار دوم به کلیاتی از بحث جریان‌شناسی و در گفتار سوم به منابع بحث حاضر، یعنی جریان‌شناسی تاریخی پرداخته خواهد شد.
گزیده کتاب جریان‌شناسی عصر معصومان
جریان عبارت است از تشکل جمعیت و گروه اجتماعی معینی که علاوه بر مبانی فکری از نوعی رفتار ویژه اجتماعی برخوردار است. بنابراین اندیشه نظام‌مند یک شخصیت علمی که به صورت تشکل اجتماعی ظاهر نشده جریان نامیده نمی‌شود.
پس اجتماعی بودن و جمعیت داشتن یک تشکل از ویژگی‌های مهم یک جریان اجتماعی به شمار می‌آید. اندیشه مشخص و رفتار معین و مرتبط با آن اندیشه از ویژگی‌های دیگر جریان‌های اجتماعی است. جریان‌های اجتماعی حداقل به چهار دسته فکری، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی تقسیم پذیرند. برخی از جریان‌ها زمینه فکری بیشتری دارند و دسته‌ای دیگر از زمینه فرهنگی و رفتاری بیشتری بهره‌مند هستند. گروه سوم جریان‌های سیاسی و دسته چهارم جریان‌های اقتصادی‌اند.
